Vele vragen over bouwen in uiterwaarden blijven onbeantwoord
Afgelopen week heeft het college van B&W van Zwolle een vervolgstap gemaakt in haar plannen voor bouwen in de uiterwaarden van het Zwarte Water. Zij heeft een Stedenbouwkundig Ontwikkelplan ter goedkeuring naar de raad gestuurd. De Partij van de Arbeid heeft veel vragen over dit plan. Zij zal het college van B&W hier over bevragen. Ook bewoners van Holtenbroek zijn kritisch. Zij vinden nog steeds dat zij slecht geïnformeerd worden en maken zich ondermeer zorgen over de verkeersoverlast. Op 16 oktober heeft de PvdA veel bewoners gesproken over de woonsituatie in Holtenbroek. Onderstaand wordt een overzicht gegeven van de vele vragen die bij de bevolking van Holtenbroek en de PvdA fractie leven bij de bouwplannen in de uiterwaarden van het Zwarte Water. De PvdA staat nog steeds op het standpunt dat er niet gebouwd moet worden. Mede gezien de overstromingen in Limburg, het IPCC-rapport, het rapport van het klimaatpanel van de Verenigde Naties, en de vele vragen die het Stedenbouwkundig Ontwikkelplan. Ook vindt zij de plannen in tegenstelling met de inhoud van de Omgevingsvisie.
Ruimte voor de rivier
Sinds de overstromingen in het rivierengebied in 1995 hebben overheden en waterschappen afgesproken om niet meer in de uiterwaarden te gaan bouwen. Er is sinds die tijd een gigantisch bedrag geïnvesteerd in maatregelen rond ruimte voor de rivier. Het beleid van Rijkswaterstaat is zelfs zo streng dat wilgenbosjes in de Schellerwaarden bij Zwolle afgelopen jaar gekapt moesten worden. Meerdere hoogleraren van verschillende universiteiten benadrukken nu, na de overstromingen in Limburg en het uitkomen van het IPCC-rapport, nogmaals dit uitgangspunt. Niet bouwen in de uiterwaarden. (1) Hoe kan het dan dat de gemeente Zwolle nu dan wel in de uiterwaarden van het Zwarte Water wil gaan bouwen?
Als we het Stedenbouwkundig Ontwikkelplan lezen, dan zien we dat er ten opzichte van de gebiedsvisie van een aantal jaren geleden weinig is veranderd. Afgelopen jaar werd door het IPCC-rapport en de overstromingen in Limburg nogmaals duidelijk dat de overstromingsscenario’s vanwege de veranderende klimaatsituatie bijgesteld dienen te worden. De projectontwikkelaar heeft het in de voorlichtingsbijeenkomsten in 2019 naar aanleiding van de gebiedsvisie over een kans van één op de honderd jaar dat de parkeervoorziening van de woningen onder water komt. Ook in de Stentor van 10 oktober 2021 wordt door de projectontwikkelaar gesproken over de kans van overstroming. (2) Op welke overstromingsscenario’s zijn de gebiedsvisie en het de Stedenbouwkundig Ontwikkelplan gebaseerd? (3) Zijn deze scenario’s ook aangepast naar aanleiding van het IPCC-rapport? (4) Kunnen deze scenario’s ook onderdeel zijn van het plan? (5) Of zijn die scenario’s niet aanwezig? De PvdA wil dat het college van burgemeester en wethouders het totale plan nogmaals tegen het licht houdt, gezien de nieuwe verwachtingen met betrekking tot wateroverlast.
Als uitgangspunt wordt gesteld dat er klimaatadaptief gebouwd gaat worden. In het Stedenbouwkundig Ontwikkelplan wordt nu ook gesproken over drijvende woningen. Deze werden nog niet genoemd in de gebiedsvisie. Indien je het meest klimaatadaptief bouwen als uitgangspunt neemt, dan is het bouwen van drijvende woningen het meest klimaatadaptief. (6) Hoe dat er dan uit ziet? (7) Gaan die flats drijven in een keer? (8) Of zijn drijvende woningen hoogstens een klein aandeel in het geheel? Onduidelijk in het stedenbouwkundig plan is het feit of nu alle woningen drijvend gebouwd worden.
In het Stedenbouwkundig Ontwikkelplan wordt gesteld dat er extra ruimte voor water wordt gecreëerd. In de beantwoording van vragen door het college wordt het cijfer van 15.000 m3 genoemd. (9) Hoe moeten we zo’n getal waarderen als je nagaat dat bijvoorbeeld het gemaal bij Zwartsluis in twee minuten 15.000 m3 water kan wegpompen? (10) En is deze toename van 15.000 m3 voldoende voor de toekomstige ontwikkelingen? (11) En is door meer natuurontwikkeling niet veel meer ruimte voor water te creëren, vergelijkbaar met de natuurontwikkelingsprojecten langs de IJssel? Opvallend is dat er in het Stedenbouwkundig Ontwikkelplan wel gesproken wordt over de creatie van meer ruimte voor water. (12) Maar wat voor impact hebben de plannen op de doorstroomsnelheid van het water? (13) Zou het niet goed zijn dat er naast een Milieueffect Rapportage ook een Watereffect Rapportage door een onafhankelijk bureau wordt geschreven, voordat de gemeente Zwolle en de projectontwikkelaar verder gaan met de ontwikkeling van de plannen?
Verkeer
Het Stedenbouwkundig Ontwikkelplan geeft geen oplossing voor de mogelijke verergerde verkeersproblematiek in Holtenbroek. In het Stedenbouwkundig Ontwikkelplan wordt aangegeven dat er een nieuw Mobiliteitsplan voor Holtenbroek gemaakt gaat worden. Dit plan zal moeten ingaan op de mogelijk extra verkeersoverlast veroorzaakt door de extra woningen in de Zwartewaterzone in Holtenbroek. Zaterdag 16 oktober sprak de PvdA veel bewoners over de verkeersoverlast in Holtenbroek. Een petitie van een bewonerscomité heeft al bijna driehonderd handtekeningen tegen het bouwen opgehaald. Verkeersoverlast wordt nu al als een belangrijk item in de wijk gezien. De woningbouwontwikkeling in de uiterwaarden valt daarom bij veel mensen slecht. Met name de toenemende verkeersoverlast maakt de bewoners ongerust: ‘De nieuwbouw wordt ons opgedrongen, moet je niet eerst het verkeer goed regelen voordat je gaat bouwen?’ Anders geformuleerd: (14) kun je wel een Stedenbouwkundig Ontwikkelplan in de raad vaststellen als er nog geen zicht is op de oplossing van de extra verkeersoverlast? (15) Moet het Mobiliteitsplan niet gelijktijdig met het Stedenbouwkundig Ontwikkelplan worden ontwikkeld en bediscussieerd, gezien de bezorgde reacties van de inwoners van Holtenbroek?
Financiën
In het Stedenbouwkundig Ontwikkelplan wordt niet ingegaan op de mogelijke financiële risico’s voor de gemeente Zwolle bij de realisatie van dit plan. Zo is er onder meer sprake van een aantal bodemverontreinigingen in het gebied. (16) Hoe verhouden de mogelijke bodemsaneringen in dit gebied zich met de realisatie van het plan? (17) Is er een totaal overzicht van de bodemverontreiniging en is daar al onderzoek naar gedaan? (18) En wat zijn de kostenscenario’s voor de gemeente bij de realisering van dit plan? (19) Wat is het financiële risico van de gemeente bij de realisering van dit plan?
Biodiversiteit
Om het belang van behoud en herstel van biodiversiteit te benadrukken is de gemeente Zwolle partner van het ‘Deltaplan biodiversiteitsherstel’. In de Omgevingsvisie wordt gesteld dat de rivieren de IJssel, het Zwarte Water en de Vecht van landelijke betekenis zijn in de ecologische, landschappelijke en recreatieve structuur. Het is vooral van belang dat de stedelijke hoofdgroenstructuur goed is verbonden met deze laag. (20) Als de gemeente de biodiversiteit in de hoofdgroenstructuur wil versterken, laat ze dan in het Zwartewatergebied niet een grote kans liggen om de natuur te versterken? (21) Is het bouwen in de Zwart Waterzone niet in tegenstelling met het beleid van de gemeente, zoals verwoord in de Omgevingsvisie?
Tenslotte
Het Stedenbouwkundig Ontwikkelplan gaat niet adequaat in op de effecten van het bouwen op de waterveiligheid en hydrologie, extra verkeersoverlast en de impact op natuur. Daarmee is voor de PvdA bouwen in de uiterwaarden van het Zwarte Water om meerdere redenen geen goede zaak.
Hier leest u het Persbericht_PvdA wil betere onderbouwing voor plannen uiterwaarden_21 oktober 2021