Zwolle weer voor iedereen – Debatbijdrage begroting 2022

12 november 2021

Allereerst over datgene waarvan ik en iedereen met mij hoopte dat we het er vandaag niet meer over zouden hoeven hebben. Mensen worden weer ziek. De zorg is weer overbelast. Horeca moet zich weer aanpassen. De cultuur- en evenementensector houdt haar hart vast. Veel jongeren zijn nog niet eens hersteld van de vorige lockdowns. Corona is terug van nooit weggeweest en we moeten er mee gaan leren leven.

Mocht er toch weer een strengere lockdown komen, dan vragen we echt directe aandacht voor de kwetsbare kinderen en jongeren – schoolsluiting moeten we echt voorkomen. En heb alsjeblieft oog voor hoe goed de cultuursector het nu doet, met ontzettend weinig besmettingen. Dat wat betreft corona.

De begrotingsbehandeling valt in de periode dat overal jaarlijstjes verschijnen.
Beste album, beste serie van 2021. Als ik een lijstje moest maken met belangrijkste politieke momenten, dan zouden daar in elk geval de woonprotesten en de documentaire Alleen Tegen De Staat over het Toeslagenschandaal in staan. Want de woonprotesten in onder andere Amsterdam, Rotterdam, Nijmegen en ook een bescheiden, doch luid protest in Zwolle waren hoopvol: zoveel jongeren, maar ook ouderen die opkwamen voor het recht op wonen. Een schril contrast met de Toeslagenaffaire, waar de slachtoffers zich wel lieten horen, maar ze niet gehoord werden. Wat me raakte was dat zelfs echtgenoten deze vrouwen niet geloofden: want ja, als de overheid zegt dat het zo is, dan heb je toch vast iets fout gedaan…

Vertrouwen in de overheid
Dit brengt mij bij een groot thema dat we terugvinden in de begroting, namelijk bij “Dienstverlening en toegankelijke stad”. Want zowel de toeslagenaffaire, als de wooncrisis, maar ook corona heeft het vertrouwen in de overheid doen dalen en dat gaat ons allemaal aan. Het voorstel moet bijdragen aan dat herstel in vertrouwen, door extra geld voor het Versimpelteam en een fysiek loket. Wat ons betreft een startpunt, en iets om bijv. bij het participatiebeleid over verder te praten.

Ik sprak laatst een ouder echtpaar aan de Klooienberglaan dat daar al zo’n 50 jaar woont. Ze maakten zich zorgen over de plannen in de Zwartewaterzone, over hardrijders in hun straat. Maar ze waren er tegelijkertijd ook erg gelaten onder. Ze zeiden: er verandert toch niks, het heeft geen zin om je stem te laten horen. Plannen worden sowieso wel doorgedrukt. Ik krijg altijd buikpijn van dat soort uitspraken.
Toen ik langer met ze sprak, bleek dat wat hen ook dágelijks stoorde, waren de losliggende stoeptegels voor hun woning. Ze zijn slecht ter been en bang om te vallen als ze gaan wandelen. En ja, ze hadden het al een paar keer aangekaart bij de gemeente, maar er was nog steeds geen actie ondernomen.

Het is maar een klein voorbeeld hoor. Maar de lokale overheid. Dat zijn wij. Wij staan het dichtst bij onze inwoners. Het herstel van vertrouwen begint bij ons. En die stoeptegels, die meld ik bij dezen – dus ik ga er vanuit daar iets mee gedaan wordt.

Geluk
Kijkend naar de begroting vindt de PvdA dat onze stad geluk heeft. Dankzij de systematiek van het landelijke gemeentefonds, kan dit stadsbestuur vandaag een cadeautjesbegroting presenteren. We zijn blij met een groot aantal investeringsvoorstellen, zoals meer ambtelijke capaciteit, iets waar wij de afgelopen jaren veelvuldig op hebben gewezen. Bijzonder blij zijn we met extra geld voor cultuur, sport en bewegen en voor het mogelijk maken van het toekennen van een bijzondere status aan de graven van Molukse KNIL-militairen. Dank aan de burgemeester voor zijn persoonlijke inzet hiervoor. Met betrekking tot Jeugdzorg zien wij een zeer verstandige keuze om af te zien van de besparingen.

Dat het rijk de geldkraan heeft opengezet, is tevens een geluk voor deze coalitie van CU, GL, SW en VVD. Want met dit extra, veelal incidentele geld, wordt eigenlijk verhuld dat het hier gaat om een – zoals ik ze in juni al noemde – uitstel-coalitie die mooie ambities weet te formuleren, maar in de praktijk ofwel keuzes uitstelt, ofwel laat reageert op acute problemen.

Ik geef 4 voorbeelden:
1. We zitten al een paar jaar in een wooncrisis en er wordt nú pas gewerkt aan een betaalbaarheidsagenda.
2. De opkoopbescherming wordt vooralsnog niet ingevoerd
3. Racebanen in onze wijken worden niet aangepakt. Kijk naar de Brederostraat, de Hortensiastraat, de Bachlaan, Bisschop Willebrandlaan.
4. En als laatste het afvalbeleid.

Afvalbeleid
Van dat stuk zijn we eigenlijk wel een beetje geschrokken.
Wat moeten we hier nu mee? Als ik het even opsom:

– Het college slaagt er niet in alle Zwollenaren te faciliteren om hun afval goed te scheiden, sterker nog er moeten nog 20.000 huishoudens worden gefaciliteerd!!
– De hoeveelheid restafval daalt niet.
– De kosten lopen op.

De rekening? 2,5 miljoen euro. En dit college maakt vervolgens de keuze om dit niet door te rekenen aan de inwoners. Dat lijkt sympathiek, maar de rekening wordt gewoon doorgeschoven naar het volgende college dat dus wél een keuze moet maken: of de kosten voor inwoners verhogen of jaarlijks miljoenen bijleggen. Dat vinden wij geen eerlijke politiek. We dienen de motie van D66 hierover daarom mede in.

En als we het dan toch over afval hebben: de ja/ja-sticker. Wij dienen een motie in om dit nu echt te gaan regelen. Het mag, het kan. Laten we het doen.

Voorzitter, onze eigen aanvullende voorstellen moeten Zwolle weer een beetje meer voor iederéén maken. Niet van de automobilisten. Niet van de huisjesmelkers. Maar voor onze verenigingen, onze wijken, mensen die nu langs de kant staan en niet mee kunnen doen.

1. Bestaanszekerheid voor iedereen
Bestaanszekerheid is en blijft een speerpunt van de PvdA. De armoede in Zwolle is afgenomen; zo blijkt uit de laatste cijfers die de gemeente publiceerde. Maar dat is nog geen reden voor een feestje. Het aantal Zwollenaren in langdurige armoede neemt toe. Het aantal scholieren dat aanspraak maakte op een financiële regeling nam toe. Er wordt veel gebruik gemaakt van klinikastjes met menstruatieproducten voor meisjes en vrouwen die hiervoor geen geld hebben. Ook maken we ons ernstige zorgen over de stijgende energieprijzen en we dringen er bij het college op aan om de motie die wij met CU en D66 hebben ingediend vorige week zo snel mogelijk uit te voeren. Januari en haar stijgende energierekening komen al snel dichterbij.

Wij doen zelf 3 voorstellen:
1. Na eerder succesvol aandacht te hebben gevraagd voor het zwemvangnet en willen we nu graag acute aandacht voor de wachtlijst die is ontstaan door corona voor zwemlessen voor kinderen met een fysieke en sociale beperking. Het gaat om een klein bedrag maar voor de kinderen en de ouders is het van levensbelang.
2. Gemeentelijke cofinanciering voor Zwolse scholen die in aanmerking komen voor subsidie vanuit het Jeugdeducatiefonds, voor lesmateriaal en laptops.
3. We dienen wederom de motie van de SP mee in, om AOW’ers mee te laten doen in het Participatiefonds.

2. Werk voor iedereen
We spraken tijdens de ontmoetingsdag vorige maand met de Zwolse Voetbalvereniging SVI. Over de rol die zij in willen nemen als maatschappelijke plek waar buurtgenoten en scholen uit de omgeving kunnen sporten en elkaar kunnen ontmoeten. De mooie idealen kunnen echter niet altijd worden waargemaakt door gebrek aan ondersteuning, bijvoorbeeld toezicht op de velden of ondersteuning van de leraar bij de wandeling van school naar het sportveld. Precies voor dit soort situaties deden we eerder een oproep aan het college om het creëren van Zwolse basisbanen te onderzoeken. Banen met een meerwaarde voor zowel de stad als de werknemers. Echte banen met een fatsoenlijk loon en zonder druk op uitstroom naar ander werk. Het antwoord van het college getuigt ons inziens van onwil om Zwolle deze kans te bieden. We dienen daarom opnieuw een voorstel in over basisbanen, namelijk een opdracht om er zo snel mogelijk mee aan de slag te gaan.

3. Groene en eerlijke toekomst voor iedereen
We zijn nú druk bezig met corona, maar de klimaatcrisis zal ons misschien nog wel harder treffen. We zijn dus blij met het voorstel voor de Nooterhof/NME: want helaas gaan wij het tij niet keren, maar moet de jongste generatie gaan zorgen voor een oplossing. Leren over natuur en milieu is dus juist nu ontzettend belangrijk. De PvdA ziet samen met D66 nu al dat het beschikbaar gestelde bedrag gaat knellen met de ambities die we allemaal hebben met dit stadspark. Laten we het daarom meteen echt goed doen.

Dan als laatste een voorstel, rechtstreeks uit de ideeënmarkt. Alle credits naar Dhr. Aart Jan van der Kaay met zijn idee voor een nieuw Hart voor Schelle. Hierdoor wordt het plein aan de Forelkolk veiliger, groener en meer gericht op ontmoeting. Dit plan past precies in onze ideeën hoe we de stad weer voor iedereen kunnen inrichten dus wilden we zo overnemen, samen met D66, CDA, GroenLinks en de VVD.

Als laatste onze dank aan alle ambtenaren die hebben meegewerkt aan deze begroting. Dank aan het college dat zich het afgelopen jaar in wel heel bijzondere tijden heeft ingespannen voor de inwoners en ondernemers van onze stad. In het bijzonder dank aan die wethouders, voor wie dit de laatste begrotingsbehandeling van de Zwolse raad zal zijn.