College gooit afval over de schutting

19 november 2021

De afgelopen 3,5 jaar heeft het college in Zwolle vooral plannen laten liggen en besluiten uitgesteld. Het meest in het oog springend is hoe we in Zwolle omgaan met afval. In 2016 besloot de gemeenteraad dat het restafval per huishouden, net als in andere gemeenten, flink omlaag moest. Van meer dan 200 kilo naar 100 kilo in 2020. En zelfs 30 kilo in 2025. De achterliggende gedachte was dat dit beter is voor het milieu, maar ook toen al bestond het inzicht dat zonder ingrijpen de afvalverwerking te duur zou worden voor de gemeente en haar inwoners. 

Sinds het huidige college aantrad, met William Dogger als verantwoordelijk portefeuillehouder, zijn we echter weinig opgeschoten. De doelstelling van 100 kilo is nog lang niet in zicht. Momenteel zitten we met 185 kilo op het niveau waarop we al in 2016 hadden moeten zitten met alle milieuschade die daar bij hoort. Daarmee zijn we een van de slechts presterende gemeenten in Overijssel. Gevolg hiervan is dat de gemeente Zwolle elk jaar grote sommen geld bij moet leggen. Inwoners weten niet dat het bijleggen van die miljoenen ten koste gaat van bijvoorbeeld armoedebeleid of handhaving. We kunnen het geld immers maar één keer uitgeven. 

Tegelijkertijd zijn er veel Zwollenaren die hun afval goed kunnen scheiden en dat ook doen. Maar omdat het college nog steeds niet iedereen in staat stelt zijn of haar afval goed gescheiden aan te bieden, worden we als stad nog steeds geconfronteerd met grote hoeveelheden restafval.

Het door dit college aangekondigde ‘Zwols belonen’ (Diftar met een Zwols sausje) wordt uitgesteld onder het motto dat eerst iedereen goed moet kunnen scheiden. Maar wat blijkt nu: waar invoering op 1 januari 2022 was voorzien blijkt dit volstrekt onhaalbaar en moet een derde van de huishoudens nog gefaciliteerd worden om hun afval goed te kunnen scheiden. Vier jaar faciliteren heeft dus niets opgeleverd. 

Besturen is (soms pijnlijke) keuzes maken. De boodschap dat de afvalstoffenheffing fors omhoog moet is een vervelende boodschap, helemaal als je bedenkt dat ook de energielasten stijgen en straks waarschijnlijk ook de waterschapslasten door het veranderende klimaat. 

Het volgende college mag de problemen oplossen: of de afvalstoffenheffing verhogen of jaarlijks miljoenen euro’s bij blijven storten. Het huidige college durft deze keuze niet te maken. Daarom stelden PvdA en D66 tijdens de besluitvorming over de Begroting 2022 (afgelopen 12 november) voor om alvast een ingroeiplan op te stellen. Om te voorkomen dat inwoners zich straks rot schrikken van een rekening die in één keer een stuk hoger is en deze mogelijk niet kunnen betalen. Ook vonden beide partijen het netjes wanneer wethouder Dogger voor de verkiezingen de mogelijkheden om tot een sluitend perspectief op afval te komen op een rij zou zetten. Zodat een volgende raad en college misschien nog enig comfort heeft op het spijkerbed dat het college achterlaat op dit dossier. Het college gaf aan voor beide voorstellen van PvdA en D66 niks te voelen.