Debatbijdrage jeugdzorg ‘Dat onze kinderen de zorg krijgen die ze nodig hebben’

Enigszins geïnspireerd door de maidenspeech van Habtamu de Hoop – zoals jullie mogelijk weten het jongste tweede kamer lid, namens de PvdA – ‘en in het kader van jong gedaan is oud geleerd’ het volgende  – 51 jaar geleden ben ik geboren en heb ik een tijdje bij mijn biologische ouders gewoond. Het werd al vrij snel een onveilige situatie  – mijn biologische moeder belandde in de chronische psychiatrie en voor ‘een man alleen’ was het in die tijd nog niet ‘heel normaal’ om een kind alleen op te voeden. Na ongeveer dertien maanden heb ik het geluk gehad dat ik liefdevol werd opgenomen in een ander gezin. Deze ervaring heeft mij bewust gemaakt van het feit dat de zorg voor ‘onze kinderen’ zeer belangrijk is om gezond volwassen te worden en (voor zover kan) op eigen benen te leren staan.

Sinds de decentralisatie van de jeugdzorg, sinds de transitie, is het merkbaar lastig om grip te krijgen op kosten. We zijn inmiddels ongeveer vijf jaar verder en nog blijkt dit een ingewikkeld proces te zijn.

Vorige week maandag zijn we tijdens een informatieronde hierin meegenomen door de diverse partijen die in het veld van de jeugdzorg een rol hebben. We hebben toelichting en uitleg gehad over de vernieuwde aanpak vanuit de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ). Deze inforonde heeft de intentie laten zien en laten horen dat er hard gewerkt wordt aan verbeteringen in het krijgen van ‘grip’ op de jeugdzorgkosten.

Na deze jaren lijkt het ons niet meer dan normaal om grip te hebben op de kosten; is het teveel gevraagd om te kunnen reageren op maandcijfers? Lijkt ons, de fractie van de PvdA, niet. Vergelijkbaar is je eigen huishouden met kosten….

Wat daarnaast het geval is, is dat de transitie of transformatie met daarbij de hervormingsagenda, een bezuinigingsdoelstelling in zich heeft, die te hoog gegrepen is of niet realiseerbaar is.

Dit is mijn maidenspeech. Dat maakt dat er nog veel is wat ik niet weet, ik heb nog veel vragen……

Wat naar mijn idee en naar de visie van mijn fractie naast grip op kosten, het meest belangrijke is, is dat onze kinderen de zorg krijgen die ze nodig hebben.

Wat is gebleken uit het onderzoek door bureau AEF? Dat de instroom van zorgvragers niet of nauwelijks is toegenomen maar dat de uitstroom stagneert. De complexiteit van zorg neemt toe – weet de wethouder precies waar deze complexiteit zit? Weet de wethouder waar wachtlijsten zijn of ontstaan? In de antwoorden op de vragen die we gesteld hebben in januari, bleek dat ‘dit zicht hebben op’ eventuele wachtlijsten in meer of mindere mate ontbreekt.

Weet de wethouder daarnaast waar stagnering van zorg plaatsvindt, waardoor er mogelijk zorg niet wordt gegeven terwijl die wel nodig is? En ontstaat er door overbruggingszorg mogelijk situaties waarbij ‘we te laat op het goede niveau van zorgverlening’ zitten?

Heeft de wethouder zicht op de zorg die in de afgelopen periodes van lockdown niet is gegeven vanwege de toen geldende coronaregels? Wat kunnen we daar nog van verwachten, moet er ‘nog zorg worden ingehaald’?

Concluderend wat de grip op kosten betreft, het AEF-onderzoek spreekt van grote gemeentelijke tekorten, met daarbij de toelichting dat er meer financiële middelen uit Den Haag moet komen…

De vraag is dus of we kunnen spreken van tekorten of dat de begrote kosten gewoonweg te laag zijn? – wij gaan voor het laatste – Met het oog op de PPN (perspectiefnota) gaan we er dan ook vanuit dat we dit hierin terug gaan zien.

Wat de sturing betreft  – de regionale visie op jeugdhulp is een mooi begin om gezamenlijk jeugdzorg op te pakken, gezamenlijk met een aantal gemeenten dezelfde visie te onderschrijven. Het is een mooie stap om grip te krijgen op kwaliteit, continuïteit en kosten van jeugdhulpverlening. Dit maakt dan ook dat de PvdA kan instemmen met het concept Regionale Visie Jeugdhulp.