Blij met poortjes stationstunnel voor veiligheid personeel NS

Afgelopen maandag vroeg het college de gemeenteraad in te stemmen met de maatwerkafspraken zoals de zijn vastgelegd in het ‘Afsprakenkader OV-chipkaartpoortjes Zwolle’. Onze fractie stemt van harte in met dit verzoek en wel om de volgende redenen.

1. De afspraken laten zien dat de NS alles in het werk stelt om de sluiting van de OV-poortjes op het station zo soepel mogelijk te laten verlopen door een geleidelijke invoering, brede communicatie en advies aan reizigers rondom de feitelijke sluiting en een zeer ruimhartige verspreiding van passagekaarten voor mensen die geen OV-chipkaart hebben. Bovendien zal (zo nodig) maatwerk worden geleverd voor publieksaantrekkende functies en grote evenementen.

2. Het gaat feitelijk om een zeer beperkt probleem: dagelijks maken circa 21.000 mensen gebruik van de tunnel. Slechts 325 van hen hebben geen OV-chipkaart; zij komen straks dus in aanmerking voor een passagekaart. Van een ‘blokkade’ of een ‘ongastvrije ontvangst van bezoekers’ kan dus niet worden gesproken.

3. De sluiting van de OV-poortjes is noodzakelijk en onontkoombaar. Noodzakelijk omdat zij deel uitmaakt van het landelijke pakket aan maatregelen om de veiligheid van spoorwegpersoneel en reizigers te vergroten, zoals afgesproken tussen NS, ProRail, de vakbonden en de staatssecretaris van I&M. Onontkoombaar omdat Zwolle geen eiland is, maar het tweede spoorwegknooppunt van Nederland en dus geen uitzonderingspositie kan krijgen in deze landelijke maatregelen. Daar komt nog bij dat het aantal zwartrijders in treinen van en naar Zwolle hoog ligt. En zwartrijders veroorzaken 60% van alle incidenten in de treinen.

Wij stemmen dus in, maar wij willen daar nog wel enkele opmerkingen aan toevoegen.

A. De maatregelen zijn logisch en goed uitgewerkt, maar zij bevatten geen verrassingen: alles wat nu afgesproken is, was ons als raad al verteld door Ineke van Gent (NS-directeur regio Noord-Oost) op 21 april jongstleden. En de informatie die het onderzoek heeft opgeleverd, past vooral in de categorie ‘leuk om te weten’, maar leidt niet tot fundamenteel nieuwe inzichten.

B. Het college spreekt terecht van ‘maatwerkafspraken’. Maar is er daarmee automatisch sprake van Zwolse maatwerkafspraken, waar de meerderheid van de raad in maart van dit jaar zo krachtig voor pleitte? Dat ‘Zwolse maatwerk’, als wij het ons goed herinneren, had immers tot doel om de afsluiting van de OV-poortjes in Zwolle te voorkomen, of op zijn minst ingrijpend te beperken.  Daarvan is in dit afsprakenkader niets terug te vinden: het is maatwerk, maar gebaseerd op de landelijke catalogus aan maatregelen die de NS ook elders in Nederland toepast. Logisch, want Zwolle is hierin niet uniek.

C. Is er dan helemaal niets ‘Zwols’ aan dit maatwerk? Toch wel, MdV. Na enig speurwerk ontdekten wij de volgende Zwolse elementen in de afspraken:

• De passagepas krijgt een “specifiek Zwolse layout”…
• Het onderzoek dat tot deze maatwerkafspraken heeft geleid, is extern begeleid. In de eerste Berap 2015 werd al gemeld dat hiervoor een bedrag van € 20.000,- is uitgetrokken. Door een bijdrage van de NS (overigens ook gemeenschapsgeld) blijken de werkelijke kosten voor de gemeente ca. € 12.000 te belopen. Dat is in onze ogen toch wel een flink bedrag voor het antwoord op vragen naar de – sinds 21 april 2015 – bekende weg… Wij hebben de partijen die deze motie van 16 maart 2015 hebben aangenomen, gevraagd of ze dit met ons eens zijn?

D. Als laatste nog een opmerking over een mogelijke passerelle over het spoor ter hoogte van de huidige fietsenstalling aan de Westerlaan. Bij de besluitvorming in de raad op 30 september 2013 over de mega-investeringen in de Spoorzone in de komende jaren is bewust afgesproken dat nut en noodzaak van een passerelle als interwijkverbinding pas in te tweede fase (dus vanaf 2018) bekeken zullen worden. Dat vonden wij toen een verstandige opstelling en dat vinden wij nog steeds. Laten we nu eerst maar eens afwachten wat de ervaringen zijn met de straks afgesloten OV-poortjes en dan bekijken of er űberhaupt nog wel behoefte is aan zo’n passerelle. Ook het feit dat de nieuwe busbrug straks wordt uitgevoerd met een voetgangersdeel kan bij die afweging worden betrokken. We hebben in de Spoorzone immers nog diverse zaken te doen waarvoor dekking gevonden moet worden (denk o.a. aan de fietsenstallingen en de stationskappen).