Onderwijs op maat voor alle kinderen in Zwolle

Vanavond, 9 januari 2017, wordt de ontwikkelagenda passend onderwijs en jeugdhulp behandeld. De bedoeling is dat kinderen in passend onderwijs en jeugdhulp zo ondersteund worden dat zij zoveel mogelijk in een gewone omgeving (gezin en school) kunnen werken aan hun ontwikkeling. Hierbij is een ononderbroken schoolloopbaan van groot belang is.

In november 2015 spraken we met de raad over de toekomst van de Ambelt, hier hebben wij zorgen geuit over de toegankelijkheid van het speciaal onderwijs. De Ambelt is het afgelopen jaar in samenwerking met onderwijspartners de koers zorgvuldig aan het vormgeven met aandacht voor kind, ouder en leerkracht. Om goed onderwijs voor alle kinderen te garanderen, is de samenwerking tussen passend onderwijs en jeugdhulp noodzakelijk. En daarom zijn wij blij dat we nu, ook al is het meer dan een jaar later, het kunnen hebben over de ontwikkelagenda passend onderwijs en jeugdhulp.

Laat ik beginnen met dat wij over het algemeen tevreden zijn met de ontwikkelagenda. Samenwerking en samenhang tussen onderwijs en jeugdhulp lijkt niet meer dan logisch. Maar we weten ook dat in de praktijk écht samenwerken soms moeilijk blijkt. Het spreekt ons dan ook zeer aan dat deze ontwikkelagenda samen met het Bloz is voorbereid en dat alle partners vergaande samenwerking opzoeken en samen innoverende proeftuinen aangaan.

De Partij van de Arbeid wil dat alle leerlingen het maximale uit zichzelf kunnen halen en op school kunnen rekenen als veilige basis. Dat kan via passend onderwijs, dat leerlingen de benodigde ondersteuning biedt. Soms in het speciaal onderwijs. Soms in het regulier onderwijs. Soms in het regulier onderwijs met extra ondersteuning. Onderwijs op maat, zodat ieder kind kan meedoen. Dit vergt een extra investering en goede begeleiding, daarom is blijvende aandacht nodig voor de werk- en regeldruk, we zien hiervoor in het voorstel ook aandacht. Monitoring bij de voorgestelde proeftuinen is nodig, niet alleen op kwaliteit, maar ook op kwantiteit. De ontwikkelrichtingen hebben te maken met een krimpend budget en wij vinden het belangrijk dat goed gekeken wordt of dat niet ten koste gaat van de kwaliteit.

We hebben bij de ontwikkelagenda daarnaast nog de volgende opmerkingen:

Mbo
We missen het MBO in de ontwikkelagenda. 22.000 jongeren zitten in Zwolle op een mbo, maar naast het Jongerenteam van Deltion, lezen we hier niks over terug. Mbo’s zijn zelf verantwoordelijk voor het organiseren van hun ondersteuningsaanbod, maar om de kansen voor kwetsbare jongeren te vergroten en om ervoor te zorgen dat ze met een startkwalificatie de school verlaten, lijkt ons ook hier samenwerking met gemeente en jeugdhulp noodzakelijk. Bijvoorbeeld door een flexibele schoolloopbaan. Soms is het nodig is om de schoolloopbaan tijdelijk te onderbreken, maar op spoedige hervatting hiervan zou door onderwijs en jeugdhulpverlening gezamenlijk aangestuurd kunnen worden. Ook zien we kansen in een combinatie van een onderwijs- en jeugdhulptraject. Niet voor iedereen is 5 dagen naar school haalbaar. Mbo’s zijn regionale instellingen, maar aangezien ze in Zwolle gevestigd zijn, lijkt dit ons reden voor Zwolle om hier op in te zitten en eventueel afspraken te maken met omliggende gemeenten waar dat nodig is. Wij zien het mbo graag terug in de ontwikkelagenda en zijn benieuwd hoe de wethouder hierover denkt en hoe hij in gesprek gaat met de mbo-instellingen om ook hier de samenwerking op te zoeken.

Thuiszitters
Dat brengt ons bij een volgend punt. Alle kinderen en jongeren hebben recht op goed onderwijs. Toch weten we dat, ook in Zwolle, jongeren en kinderen thuis zitten. Mogelijk is voor deze groep te weinig maatwerk mogelijk en zouden zij geholpen zijn met gedeeltelijk naar school gaan. Ook zijn er jongeren die thuis zitten zonder baan of diploma. In de Volkskrant van afgelopen woensdag stond een verhaal over Nick. Opgegroeid met problemen, hij was wel aan opleidingen begonnen en heeft baantjes gehad, maar toch lukte het elke keer niet. Via de methode in Dordrecht met een bemiddelaar combineert Nick nu werken en leren. Nu hoeft dit niet de oplossing te zijn voor Zwolle, maar de PvdA vindt het vreemd dat thuiszitters in de agenda helemaal niet genoemd worden. Veel aandacht is voor jongeren die op school zitten en hoe bijvoorbeeld kinderen terug kunnen van speciaal onderwijs naar het regulier onderwijs. Wij lezen echter niks over de groep die nu niet in het onderwijs zit, maar waarvoor het onderwijs wel een belangrijke basis zou moeten zijn. Jongeren, zoals Nick, zijn kwetsbaar en lopen het risico om te blijven leven in armoede of in de criminaliteit te belanden. Daarom is onze vraag aan de wethouder; hoe komt het dat wij in de ontwikkelagenda niks lezen over thuiszitters en wat gaat de wethouder doen om deze groep te helpen?

Ontwikkelrichting 1 – samen in de wijk
Als laatste hebben wij een vraag over ontwikkelrichting 1 – samen in de wijk. Wij zijn erg enthousiast over deze proeftuin. Grenzen die vervagen tussen onderwijs en jeugdhulp, drempelloos doorverwijzen, benutten van expertise om de school, samenwerking tussen ouder en kind. Dat klinkt goed en we zijn dan ook erg benieuwd naar de uitwerking. Wij hebben echter wel een vraag over de breedte van de proeftuin. Het plan is nu om dit te doen in een deel van Zwolle-Noord. Betekent dit dat 5 jaar lang deze werkwijze alleen in die ene wijk plaatsvindt? In het kader van de transformatie lijkt het ons logisch dat deze werkwijze overal in Zwolle de norm moet worden en wij verwachten dan ook op z’n minst een plan over hoe dit de komende 5 jaar in alle wijken van Zwolle ontwikkeld gaat worden. Wij zijn benieuwd hoe de wethouder dit voor zich ziet.

Afsluitend, zoals gezegd zijn wij tevreden over de ontwikkelagenda, we lezen de ambitie en zijn blij met de vergaande samenwerking tussen onderwijs, gemeente en jeugdhulp. Wel missen we in de agenda het mbo en een aanpak rondom thuiszitters. Daarnaast hopen we dat ontwikkelrichting 1 voor alle wijken in Zwolle gaat gelden, zodat alle kinderen in Zwolle een passende onderwijsplek hebben.