Zorg, jeugdzorg en welzijn

Sociale wijkteams
Met het invoeren van sociale wijkteams hebben we de afgelopen jaren ingezet op minder ‘hokjesdenken’ en meer samenwerking tussen organisaties. Daar gaan we mee door, bijvoorbeeld wat betreft ondersteuning aan werkzoekenden die ook een zorg- of ondersteuningsvraag hebben, aan jongeren die tot hun 18^de met jeugdzorg en daarna plots met volwassenenzorg te maken hebben of aan ouderen die steeds vaker thuis blijven wonen maar het niet helemaal zelf redden of vereenzamen. De sociale wijkteams zorgen ook voor het beter en breder bereiken van mensen die hulp en ondersteuning nodig hebben als het gaat om zorg, armoedebestrijding en schuldhulpverlening. De komende jaren willen we het bereik van de sociale wijkteams verder laten groeien. De werkdruk in de sociale wijkteams is hoog daarom zullen er medewerkers bij moeten. Het ligt voor de hand ook een sociaal wijkteam te realiseren in de Aa-landen.

Samenwerking
Stevige samenwerking in het kader van de Wet langdurige zorg en zorgverzekeraar is noodzaak. Bijvoorbeeld voor een vloeiende overgang tussen individuele begeleiding en beschermd wonen en omgekeerd zodat degene die hulp nodig heeft zonder bureaucratie geholpen wordt. Maar ook samenwerking met zorgverzekeraars ten aanzien van zorg die niet vergoed wordt.  We willen ook verder met het gezinsplan en gezinsbudgetten. We blijven stevig inzetten op het aanpakken van frauderende zorgorganisaties. Keuzevrijheid en goede toegankelijkheid zijn voor ons van gelijke waarde. Door te sturen op hoge kwaliteit in plaats van op een lage prijs brengen we hierin balans. We stimuleren samenwerking van (kleinere) organisaties, bijvoorbeeld in coöperaties. Van grote zorgorganisaties vragen we lokale en buurtbetrokkenheid. Soms kiezen we voor het inzetten van algemene voorzieningen, bijvoorbeeld in de dagbesteding of voor het aangaan van een beperkt aantal subsidiepartijen in de jeugdzorg, omdat de kwaliteit en zorgcontinuïteit daarmee het meest gediend is.

Huishoudelijke hulp
We hebben in tegenstelling tot andere gemeenten de huishoudelijke hulp niet volledig wegbezuinigd, dat loont! Investeren in huishoudelijke hulp en andere vormen van lichte ondersteuning zorgt voor zelfstandigheid en tijdige signalering als meer hulp nodig is. We willen hier meer in investeren omdat een goed opgeleide of getrainde en betrokken huishoudelijke hulp de ogen en oren van het sociaal wijkteam kunnen zijn, bijvoorbeeld in het herkennen van beginnende dementie of het kunnen omgaan met hersenletsel.

Persoonsgebonden Budget en Persoonsvolgend Budget
Om te zorgen dat zorg altijd goed aansluit bij het leven van mensen is er het Persoonsgebonden Budget (PGB) en werken we met het Right to Challenge . Daarnaast voeren we een Persoonsvolgend Budget (PVB) in voor als zorg in natura niet past. Een PGB vraagt dat iemand zelf in staat is te bepalen wat de beste zorg is. Bij een PVB is dat niet nodig. Dat je zelf kunt kiezen voor een zorgverlener die bij je past is heel belangrijk, maar inmiddels zijn er zoveel zorgverleners dat je door de bomen het bos niet meer ziet en het moeilijk wordt het kaf van het koren te scheiden. Het sociaal wijkteam kan iemand helpen om de beste zorg te kiezen en zorgt voor rechtstreekse betaling aan de zorgverlener. Het maatwerkbudget van het sociaal wijkteam voor eenmalige of kortdurende oplossingen handhaven we ook.

Vrijwilligers en mantelzorgers
Vrijwilligers en mantelzorgers spelen een belangrijke rol als het gaat om goede zorg en welzijn. Voor vrijwilligerswerk kies je, voor mantelzorg niet. De meeste mantelzorgers worden er in hun directe omgeving mee geconfronteerd. Je doet het vanuit liefde of betrokkenheid maar soms is het tegelijkertijd een grote belasting. De afgelopen jaren hebben we veel nieuwe vormen van mantelzorgondersteuning ingezet. Dat werkt. Het moeilijkste is het bereiken van mantelzorgers en hen zover te krijgen gebruik te maken van ondersteuning. Schrijnend is het als de indruk ontstaat dat mensen verplicht zouden zijn hun sociale netwerk in te zetten. Zelfredzaamheid betekent voor mensen vaak juist dat ze dat niét hoeven te doen. Het kan vereenzaming en zorg mijden in de hand werken. Uitgangspunt is dat we voor iedereen naar de best passende oplossing zoeken. Andersom is het belangrijk dat we niet teveel zomaar overnemen, dat ontneemt mensen hun vrijheid en regie. De kunst is aan te sluiten bij het leven van mensen zonder mensen te over- of te ondervragen en de regie zoveel mogelijk bij henzelf te laten.

Hulpmiddelen
De verstrekking en de service bij hulpmiddelen moet beter. Goede kwaliteit, snelle verstrekking en supersnelle service moeten het uitgangspunt zijn. Dat geeft mensen hun zelfstandigheid terug. We willen af van Welzorg, te lang hebben zij ver onder de maat gepresteerd. We zetten in op een lokale of lokaal betrokken aanbieder. Daarnaast maken we een PGB en een PVB ook mogelijk voor hulpmiddelen.

Een toegankelijke stad
Voor de zelfstandigheid van mensen is het ook belangrijk dat de stad en de wijk gewoon goed toegankelijke openbare ruimte en goed toegankelijke voorzieningen als openbaar vervoer en publieke gebouwen hebben. Met de gehandicaptenraad en andere ervaringsdeskundigen blijven we hierin investeren. Wij vinden dat het idee van dementievriendelijke wijken uit andere gemeenten navolging verdiend. Het aantal mensen met dementie neemt toe en mensen blijven langer thuis wonen. Voor hen en hun mantelzorgers is het belangrijk dat de omgeving daarop ingesteld is.

Jeugdzorg
Jeugdzorg is voor de gemeente nieuw en er is nog onvoldoende grip op een goede uitvoering. De wens is om in een zo vroeg mogelijk stadium hulp te kunnen geven aan kinderen, jongeren en hun thuissituatie om te voorkomen dat problemen steeds groter worden. Gemeenten zijn hiervoor verantwoordelijk omdat zij dicht bij de gezinnen staan. Helaas zijn deze doelen nog niet bereikt en zijn er meermaals onaanvaardbare wachtlijsten geweest. De werkdruk bij medewerkers is te hoog, er is een hoog ziekteverzuim en verloop en daardoor staat de kwaliteit en zorgcontinuïteit onder druk. Ook de samenwerking tussen organisaties verloopt niet altijd soepel. Met pijn in hun hart zien betrokken medewerkers dat zij ‘dweilen met de kraan open’. Om te voorkomen dat kinderen en jongeren daar de dupe van zijn is er de afgelopen jaren steeds extra geld naar jeugdzorg gegaan. Maar daarmee is het probleem nog niet opgelost. De gemeente moet meer grip krijgen op de organisaties die zich bezighouden met de uitvoering van de jeugdzorg. Hiervoor zijn meerjarige afspraken nodig in plaats van aanbestedingen. Oplossingen voor jeugdzorg liggen ook in tijdige schuldhulp , het voorkomen van huisuitzettingen  en het voorkomen van de afsluiting van nutsvoorzieningen. Een onderdeel van de oplossing kan ook het ‘1001 kritieke dagen manifest’ zijn. Vanaf het moment van zwangerschap en in de eerste twee jaar van een kinderleven leiden risicofactoren als stress, schulden, criminaliteit en dergelijke direct tot een actie ter ondersteuning of voorkoming. Daarbij werken organisaties als gemeente, verloskundigenpraktijken, consultatiebureaus, kinderopvang en peuterspeelzalen, politie, huisartsen en maatschappelijke organisaties samen. De gemeente Amsterdam doet ervaring op met experimenten die gericht zijn op het voorkomen van uithuisplaatsingen door eerder en intensief zorg aan te bieden. Dat willen we in Zwolle ook.

Bureaucratie
Een grote doorn in het oog is de bureaucratie in de zorg en de jeugdzorg. Het is nog niet gelukt deze terug te dringen en dus zetten we hier vol op in. Meer handen aan het bed, minder administratieve last! Er moet ruimte zijn voor professionaliteit en passie bij zorgverleners, we financieren daarom geen uren maar resultaat. Juist door het verminderen van bureaucratie creëer je echte ruimte voor die passie. Het is belangrijk dat de gemeente vertrouwen geeft aan zorgverleners en dat zorgverleners over hun eigen schaduw heen stappen om zo samen met andere organisaties de best passende zorg te geven en te vertrouwen op elkaars expertise en informatie. Ook hierin is afstemming met landelijke en regionale organen als zorgverzekeraars en het UWV essentieel. Verbeteringen doorvoeren is complex. Maar dat betekent niet dat we het uit de weg moeten gaan. Een onderdeel is het afstemmen van communicatie op elkaar. Een ander onderdeel zit in de digitale (rapportage)systemen. En tot slot, het rapporteren van de bereikte resultaten is belangrijker dan het rapporteren over standaardprocedures. We kunnen leren van andere gemeenten en deskundigen. En we kunnen zorgen dat goede Zwolse voorbeelden navolging krijgen. Overigens willen we hiermee niet aangeven dat een deugdelijke administratie onbelangrijk is, maar wel dat doorslaan daarin juist het tegendeel oplevert.

Opbouwwerk
Met de inzet op het sociale wijkteam heeft de individuele ondersteuning van mensen en gezinnen een kwaliteitsverbetering ondergaan. Er zijn ook verbeterpunten. Zo is deze gegroeide inzet niet gepaard gegaan met extra inzet ten behoeve van de sociale leefomgeving van mensen. Juist een sterke verbinding in je buurt en wijk, met vrienden en met familie is belangrijk voor je welzijn en daarmee indirect voor je gezondheid. Het voorkomt eenzaamheid en houdt mensen actief. Opbouwwerk kan hieraan een bijdrage leveren, met name voor mensen, wijken, buurten of straten waar een prettige sociale omgeving niet vanzelfsprekend is. Wij willen daarom extra investeren in het opbouwwerk in onze stad.

Dak- en thuislozen
In Zwolle kennen we één rode draad: niemand op straat. Daarvoor hebben woningbouwcorporaties, RIBW Groep Overijssel en de gemeente De Herberg gerealiseerd die opvang verzorgt voor alle dak- en thuislozen. De afgelopen jaren zien we de druk op de Herberg toenemen. Steeds meer mensen met een psychische ziekte of beperking komen op straat te staan doordat ze geen passende hulp krijgen. Daarnaast loopt de financiering voor De Herberg in 2019 af. Wij zullen de partners vragen hun maatschappelijke verantwoordelijkheid te blijven nemen maar vinden dat de gemeente zelf ook een stevige verantwoordelijkheid heeft. Gelukkig is er bij alle partijen de wil om door te zetten.

Waar gaat de PvdA werk van maken in de komende vier jaar?

• Zorg blijven contracteren tegen voorwaarden waardoor medewerkers fatsoenlijk werk en loon hebben
• De sociale wijkteams krijgen meer medewerkers om de werkdruk te verlichten. Het bereik van de sociale wijkteam wordt verder vergroot. Ook in de Aa-landen komt een sociaal wijkteam
• Frauderende zorgorganisaties worden aangepakt
• Meerjarige afspraken (in plaats van aanbestedingen) met jeugdzorginstellingen
• Een goede balans tussen keuzevrijheid en toegankelijkheid van voorzieningen
• Een Persoonsvolgend Budget als zorg in natura niet past
• Een ruimhartige vrijwilligersvergoeding toestaan
• Met een toenemend aantal ouderen met een niet-westerse achtergrond is het belangrijk ook aandacht te hebben voor culturele verschillen in de zorg
• Ervaringsdeskundigen blijven inschakelen, zoals we de afgelopen jaren met onze denktank sociaal domein hebben gedaan
• Aandacht voor de ggz in beleid en uitvoering
• Mensen moeten erop kunnen vertrouwen dat vertrouwelijk met hun gegevens omgegaan wordt. Ze moeten zelf altijd inzage kunnen krijgen van hetgeen is vastgelegd.
• Met een kort verslagje na ieder gesprek wordt actief voor de Zwolse hulpvrager samengevat wat is besproken en afgesproken. Daarmee vergroten we de zelfstandigheid van zorgvragers en zorgen we voor kwaliteitsbewaking
• Pilots met jonge zorgvragers om te onderzoeken hoe ICT, robotica, zelfsturende auto’s de zelfstandigheid kunnen bevorderen
• Taxivervoer moet meer op maat. Het kan niet zo zijn dat je een uur moet wachten op de WMO taxi om naar huis te gaan of dat de brengende taxi zo laat is dat de taxi die je op haalt al staat te wachten. Dit zijn incidenten maar ze beïnvloeden sterk het (on)afhankelijkheidsgevoel van mensen
• Goede toegankelijkheid van de openbare ruimte, het openbaar vervoer en openbare gebouwen
• Aan de slag met dementievriendelijke wijken
• Extra investeren in het opbouwwerk om de sociale leefomgeving van mensen te helpen versterken
• Doorgaan met ‘niemand op straat’ en daarom de financiering van De Herberg met woningbouwcorporaties, RIBW Groep Overijssel en de gemeente opnieuw regelen