Pak het armoedeprobleem aan bij de wortel (PPN 2024)

Tijdens het debat over de perspectiefnota (PPN) bespreekt de gemeenteraad in grote lijnen de plannen voor de komende vier jaar. Hieronder lees je onze bijdrage tijdens dit debat

Afgelopen week ging ik mijn leerlingen trakteren. Het is het einde van het jaar en veel ervan zal ik ook na de zomer niet meer in de klas hebben en een traktatie is daarmee een passend afscheid. Eenieder in deze zaal met puberkinderen weet al dat ik niet echt een succesverhaal zou kunnen vertellen bij de PPN hier als ik met komkommers, cherrytomaatjes en kaasblokjes zou aankomen dus het werden koeken met chocola. Uiteraard nutriscore Z of zoiets bizars maar ja – dit is wel een hit bij de doelgroep. Terwijl ik die aankopen deed en het totaalbedrag à 22 euro afrekende bij de buurtsuper stond ik versteld van die kosten. Honderdvijftig porties ongezond eten, afgerekend voor 22 euro.

Dit deed mij denken aan een lezing van Tim ’S Jongers die ik een tijdje terug mocht bijwonen. Hij zei, citerend uit zijn boek Armoede uitgelegd aan mensen met geld, “Met een smalle beurs en een hoofd vol stress is de keuze tussen verse bio-broccoli en goedkope frikandellen heel snel gemaakt.” Het is niet gezond maar wel begrijpelijk. Politici hoor je dan soms over het bestrijden van gezondheidsarmoede: want arme mensen eten ongezonder. Dit moet dan bestreden worden met een suikertaks of het bevorderen van gezond eten. Eén probleem; één benadering; één oplossing.

Er is gezondheidsarmoede, menstruatiearmoede, vervoersarmoede en energiearmoede. Elk probleem ken tegenwoordig zijn eigen benadering. Maar er is één gemene deler: armoede. Als mensen nou eenmaal meer geld hebben zijn heel veel problemen ineens opgelost. Als PvdA zien wij het als onze heilige plicht om dit bredere plaatje te blijven zien terwijl wij beleid mede vormgeven.

Energie
Om maar gelijk af te trappen met dit voornemen wil ik het graag over de klimaatcrisis hebben. Precies zoiets wat armoede gaat vergroten en dus iets wat wij moeten voorkomen. We zien het ook in de praktijk: stadsverwarming is duurder voor de gebruiker terwijl een warmtepomp en zo’n mooi duur geïsoleerd huis juist goed voor de buidel is. De armen worden armer. Dit gaan we tegen door deze armoedeval te voorkomen. Daarom moeten we – uit het pluspakket van de ambitie energietransitie – de isolatie van 130%-200% toch doorzetten. Dit kost incidenteel twee miljoen en we zullen een voorstel inclusief dekking doen om dat voor elkaar te krijgen. Ook voor warm thuis moeten we zeker zijn dat er dekking voor zal blijven bestaan en we zullen het college hierin op de voet volgen. Ook het blijvend inzetten op de wijkinitiatieven in Dieze en Assendorp is wat ons betreft om dezelfde reden prioriteit. Daartoe overwegen wij een motie.

Wonen
Dure woonlasten zijn steeds meer gemeengoed. Het aantal Zwolse huurwoningen in particulier eigendom is sinds 2012 met 33% toegenomen. Voorzitter, de beleggers knijpen in hun handjes als zij de huidige Zwolse woningmarkt zien. Dat is overigens niet aan het college te verwijten, de uitverkoop van onze woningmarkt is landelijk beleid geweest. Tegelijkertijd zitten wij wel met de gebakken peren in onze stad en moet het college dus daadkracht tonen om de wooncrisis op Zwols niveau zoveel mogelijk in te perken.

Feit is dat er mensen naar onze fantastische stad willen verhuizen en aan ons als stadsbestuur ligt de keuze voor of die mensen in krotjes moeten leven of een fatsoenlijk huis moeten kunnen krijgen. Wat ons betreft, voorzitter, is het dat tweede. Zelfs het aankomende extreemrechtse kabinet beseft dat er moet worden gehandeld en in het hoofdlijnenakkoord staat dat 30% van de nieuw gebouwde woningen sociale huur moet zijn. Dat is 50% meer dan wij volgens het beleid op dit moment doen in Zwolle want wij blijven steken op 20%. Dan zult u denken, voorzitter, lang leve de PVV! Maar nee zo ver willen we niet gaan want het beoogd beleid is natuurlijk ook dat er geen enkele woning gebouwd gaat worden dankzij struisvogelpolitiek wat betreft stikstof. Ach ja, laten we dit ene goede onderdeel van het akkoord anders toch even vieren.

Armoede
Als we armoede willen aanpakken zal dat moeten met de botte bijl. Mensen moeten simpelweg meer geld hebben. Tim ’S Jongers legt feilloos uit in zijn boek dat dat best ingewikkeld is om te zien als je focust op de symptomen van armoede in plaats van op de oorzaken. Wij zouden het dus graag zien dat de versimpeling van armoederegelingen snel verder van gang gaat maar ook dat we als gemeente op alle vlakken ervaringsdeskundigen in dienst nemen: mensen die uit eigen ervaring weten hoe het is om arm te zijn. Dat geldt voor mensen die zorgbehoevend zijn zoals we eerder hebben aangekaart maar ook voor armoede.

Tot slot willen wij alle fracties en het college een geschenk aanbieden. Ter inspiratie voor deze missie die wij voor ons hebben, hebben wij voor alle fracties en het college het boek Armoede uitgelegd aan mensen met geld ter beschikking gesteld. Graag nodig ik de raad en het college uit om het te lezen, in tegenstelling tot andere politieke boeken is deze leesbaar. We hopen dat dit ons allen zal inspireren. En totdat iedereen dit boek heeft gelezen en we armoede gaan oplossen komen wij nog met een motie om het sportfonds uit te breiden naar volwassenen en senioren.