Etnisch profileren hoog op agenda Zwolse politie
De discussie over etnisch profileren van de politie duurt voort: op verjaardagen, op Facebook, in kranten en in zowel de landelijke als de lokale politiek. Zo hebben de gemeenteraden van Den Haag, Utrecht en Amsterdam zich uitgesproken tegen etnisch profileren en gevraagd om een pilot met stopformulieren. Uit een onderzoek van Maurice de Hond bleek dat twee derde van de Nederlanders etnisch profileren acceptabel vindt. Waar de discussie in ieder geval óók gevoerd wordt, is intern bij de politie. NRC publiceerde onlangs een discussie tussen politieagenten op intranet over de staandehouding van Typhoon. Daar werd etnisch profileren door een aantal agenten goedgepraat. Daar reageerde Ahmed Marcouch weer op met een opiniestuk.
Excuses niet genoeg
De PvdA Zwolle is helder over etnisch profileren: dat mag gewoonweg niet, nooit. En toch gebeurt het, zo blijkt in ieder geval uit de staandehouding van Typhoon, maar inmiddels zijn meer gevallen bij ons bekend. Zoals een speler van PEC Zwolle die standaard zijn ID-bewijs op zijn dashboard heeft liggen, omdat hij wekelijks een paar keer staande wordt gehouden. Waar we enerzijds Typhoon prezen voor het feit dat hij het probleem op een zeer verbindende manier aankaartte, daar willen we ook de Zwolse politie een compliment geven over de wijze waarop ze tot nu toe zijn omgegaan met deze situatie. Direct dezelfde avond kwamen er al excuses en werd toegegeven dat etnisch profileren voorkomt. Maar excuses zijn uiteraard niet genoeg. Daarom hebben een gesprek aangevraagd en wilden we weten wat tot nu toe gedaan was om etnisch profileren te voorkomen, en wat er nu gaat gebeuren om het tegen te gaan. De Correspondent schreef nog een interessant stuk over hoe criminelen profiteren van etnisch profileren.
De PvdA Zwolle is helder over etnisch profileren: dat mag gewoonweg niet, nooit. En toch gebeurt het, zo blijkt in ieder geval uit de staandehouding van Typhoon, maar inmiddels zijn meer gevallen bij ons bekend. Zoals een speler van PEC Zwolle die standaard zijn ID-bewijs op zijn dashboard heeft liggen, omdat hij wekelijks een paar keer staande wordt gehouden. Waar we enerzijds Typhoon prezen voor het feit dat hij het probleem op een zeer verbindende manier aankaartte, daar willen we ook de Zwolse politie een compliment geven over de wijze waarop ze tot nu toe zijn omgegaan met deze situatie. Direct dezelfde avond kwamen er al excuses en werd toegegeven dat etnisch profileren voorkomt. Maar excuses zijn uiteraard niet genoeg. Daarom hebben een gesprek aangevraagd en wilden we weten wat tot nu toe gedaan was om etnisch profileren te voorkomen, en wat er nu gaat gebeuren om het tegen te gaan. De Correspondent schreef nog een interessant stuk over hoe criminelen profiteren van etnisch profileren.
Mogelijke oplossingen
Afgelopen maandag hebben we ruim 2 uur met de teamchef Zwolle en districtschef van regio Ijsselland gesproken over de staandehouding. Etnisch profileren is al langer een aandachtspunt binnen de politie, maar de staandehouding van Typhoon heeft het onderwerp direct weer hoog op de agenda van de politieleiding gezet. We hebben lang gesproken over mogelijke oplossing. Zo hebben we ook de zogeheten stopformulieren naar voren gebracht, was dat geen onderdeel van de oplossing? De politie was hier absoluut niet enthousiast over. Ze zoeken een oplossing liever in een andere, effectievere werkwijze als het gaat om het opsporen van criminaliteit, in plaats van extra formulieren te laten invullen, waarbij het nog maar de vraag is of die naar waarheid worden ingevuld.
Afgelopen maandag hebben we ruim 2 uur met de teamchef Zwolle en districtschef van regio Ijsselland gesproken over de staandehouding. Etnisch profileren is al langer een aandachtspunt binnen de politie, maar de staandehouding van Typhoon heeft het onderwerp direct weer hoog op de agenda van de politieleiding gezet. We hebben lang gesproken over mogelijke oplossing. Zo hebben we ook de zogeheten stopformulieren naar voren gebracht, was dat geen onderdeel van de oplossing? De politie was hier absoluut niet enthousiast over. Ze zoeken een oplossing liever in een andere, effectievere werkwijze als het gaat om het opsporen van criminaliteit, in plaats van extra formulieren te laten invullen, waarbij het nog maar de vraag is of die naar waarheid worden ingevuld.
Stopformulieren
Toch wordt er in diverse plaatsen in Nederland, waaronder door de PvdA, gepleit voor het invoeren van een pilot met stopformulieren. Op zo’n formulier wordt ingevuld waarom iemand staande wordt gehouden en wat zijn of haar nationaliteit en etniciteit is. In de Tweede Kamer is een motie van Tweede Kamerlid Marcouch aangenomen waarin het kabinet wordt opgeroepen te onderzoeken of stopformulieren mogelijk kunnen werken in Nederland en wat het effect is op de werklast van de agent. Het lijkt me zinvol om dat onderzoek af te wachten en ondertussen vooral niet stil te zitten. In Zwolle is het in ieder geval doorgedrongen tot de politieleiding dat het echt tijd voor actie is. Enerzijds willen ze zich focussen op bewustwording van de impact van onterechte staandehoudingen voor mensen die dit overkomt en anderzijds willen ze professionaliseren: op welke manier kun je zowel effectiever te werk gaan (pakkans vergroten) en zet je niet onnodig mensen langs de kant van de weg? Want iemand even laten stoppen is heel normaal voor een politieagent, het hoort bij zijn/haar werk. Het heeft echter grote impact op degene die het overkomt. Die bewustwording in combinatie met een andere dagelijkse werkwijze van agenten op straat en de enorme betrokkenheid van de politieleiding van Zwolle en de regio IJsselland stellen ons voorlopig in ieder geval gerust. We wachten het landelijke onderzoek over de stopformulieren af en kijken met grote interesse naar steden waar wellicht een pilot wordt ingevoerd. In de tussentijd kan Zwolle wat ons betreft zo snel mogelijk aan de slag met de bewustwording en verandering van werkwijze.
Klachten makkelijker melden
Hoewel het niets zegt over het aantal onterechte preventieve controles, hoorden we van Artikel 1 Overijssel dat er niet heel veel klachten over de politie binnenkomen. Dit zijn er enkele per jaar. Dit kan ook te maken hebben met het feit dat de klachtenprocedures enorm lang kunnen duren, aldus Artikel 1 Overijssel. Een klacht over een staandehouding zou wat ons betreft snel moeten kunnen worden doorgegeven. De Stichting Controle Alt Delete is bijvoorbeeld bezig daar een app voor te ontwikkelen, die burgers ook kunnen gebruiken om te leren over hun rechten op straat. In de Tweede Kamer is hier ook aandacht voor gevraagd door de PvdA.
Toch wordt er in diverse plaatsen in Nederland, waaronder door de PvdA, gepleit voor het invoeren van een pilot met stopformulieren. Op zo’n formulier wordt ingevuld waarom iemand staande wordt gehouden en wat zijn of haar nationaliteit en etniciteit is. In de Tweede Kamer is een motie van Tweede Kamerlid Marcouch aangenomen waarin het kabinet wordt opgeroepen te onderzoeken of stopformulieren mogelijk kunnen werken in Nederland en wat het effect is op de werklast van de agent. Het lijkt me zinvol om dat onderzoek af te wachten en ondertussen vooral niet stil te zitten. In Zwolle is het in ieder geval doorgedrongen tot de politieleiding dat het echt tijd voor actie is. Enerzijds willen ze zich focussen op bewustwording van de impact van onterechte staandehoudingen voor mensen die dit overkomt en anderzijds willen ze professionaliseren: op welke manier kun je zowel effectiever te werk gaan (pakkans vergroten) en zet je niet onnodig mensen langs de kant van de weg? Want iemand even laten stoppen is heel normaal voor een politieagent, het hoort bij zijn/haar werk. Het heeft echter grote impact op degene die het overkomt. Die bewustwording in combinatie met een andere dagelijkse werkwijze van agenten op straat en de enorme betrokkenheid van de politieleiding van Zwolle en de regio IJsselland stellen ons voorlopig in ieder geval gerust. We wachten het landelijke onderzoek over de stopformulieren af en kijken met grote interesse naar steden waar wellicht een pilot wordt ingevoerd. In de tussentijd kan Zwolle wat ons betreft zo snel mogelijk aan de slag met de bewustwording en verandering van werkwijze.
Klachten makkelijker melden
Hoewel het niets zegt over het aantal onterechte preventieve controles, hoorden we van Artikel 1 Overijssel dat er niet heel veel klachten over de politie binnenkomen. Dit zijn er enkele per jaar. Dit kan ook te maken hebben met het feit dat de klachtenprocedures enorm lang kunnen duren, aldus Artikel 1 Overijssel. Een klacht over een staandehouding zou wat ons betreft snel moeten kunnen worden doorgegeven. De Stichting Controle Alt Delete is bijvoorbeeld bezig daar een app voor te ontwikkelen, die burgers ook kunnen gebruiken om te leren over hun rechten op straat. In de Tweede Kamer is hier ook aandacht voor gevraagd door de PvdA.
En nu?
Volgend jaar gaan we weer om tafel om de voortgang te bespreken, want dit is niet iets wat zomaar even opgelost is. Etnisch profileren is onwenselijk, zorgt voor spanningen in de samenleving en brengt schade aan het imago van de politie. Die moet er voor iedereen in Zwolle zijn.
Iedereen die iets aan ons kwijt wil over dit onderwerp kan ons mailen op [email protected]!
