Begroting 2015: It takes a village to raise a child

Nog niet zo heel lang geleden stond ik bij de Jumbo een nieuwe tandenborstel uit te zoeken toen een klein oud mevrouwtje mij advies vroeg over haarlak en of ik dat ook even van de bovenste plank wilde pakken. Vervolgens stond ik 5 minuten later in de rij met mijn 3 jarige dochter die het nodig vond ongeremd te gaan liggen krijsen op de grond terwijl ik mijn boodschappen op de band zette. Een jonge man pakte haar bij haar arm en fluisterde haar ferm maar vriendelijk iets in haar oor waarna zij prompt verbaasd ophield met krijsen. It takes a village to raise a child. Oftewel, de basis voor een zorgzame samenleving. Ik kan genieten van dat soort momenten waarin het leven lijkt te gaan om dit soort hele simpele dingen.

En het lijkt soms zo makkelijk die zorgzame samenleving te versimpelen tot deze mooie voorbeelden. Voor veel mensen is die zorgzame samenleving jammer genoeg helemaal niet simpel of eenvoudig. Als je afhankelijk bent van hulp en ondersteuning om een beetje normaal te kunnen functioneren bijvoorbeeld. Of als je degene bent die die ondersteuning geeft, gewoon omdat je niet anders kan en wil maar soms ook echt even niet meer weet hoe je je eigen leven moet organiseren. Als samenleving hebben we een belangrijke rol te zorgen dat mensen daarin hun autonomie en waardigheid behouden. Dat je ook meetelt als je geen baan hebt, dat afhankelijkheid niet omslaat in hulpeloosheid en dat je ondanks een moeilijke start je draai vindt in het leven.

Dit zijn de verantwoordelijkheden waarvoor we als PvdA willen staan. En per 1 januari kunnen we hier in Zwolle zoveel meer direct op sturen! En dat betekent niet dat we inzetten op ‘houden wat we hebben’. Nee, dat betekent dat we zorg, jeugdzorg en ondersteuning op de arbeidsmarkt willen verbeteren! Samen en in overleg met de mensen in de stad. Tegen deze achtergrond kijken we naar de begroting.

In de eerste plaats gaat de begroting over geld, over minder geld. Gelukkig hebben wij in coalitieverband afgesproken dat we structureel 5 miljoen euro extra beschikbaar houden voor het sociale domein. Een gefronste wenkbrauw daarom bij de opmerking dat we de eerste drie jaar een aparte risicoreserve aanhouden voor het sociale domein (p.189, hfst weerstandsvermogen). Drie jaar? Structureel toch? In de geest van het coalitie-akkoord gaan we er vanuit dat hier gesproken wordt over 3 jaar omdat we hopen na drie jaar de risico’s helder in beeld te hebben zodat we dan kunnen besluiten waar structurele middelen definitief toegevoegd moeten worden. Graag een bevestiging van de wethouder op deze interpretatie.

Het college kondigt aan met een woonlastenbenadering te komen bij de PPN, mooi! Wij vragen aandacht voor de steeds maar stijgende huurlasten. Door tekorten aan betaalbare huurwoningen komen gezinnen steeds vaker terecht in duurdere huurwoningen (597-699 euro). Wij roepen onze woningbouwcoöperaties op de stijging van huren binnen de perken te houden en vragen het college dit vraagstuk mee te nemen in de woonlastenbenadering. Omdat wij ons zorgen maken over een steeds groter wordende groep mensen die niet rond kunnen komen van hun inkomen dienen we een motie in waarin we het college vragen te onderzoeken of de grens voor bijzondere bijstand met behulp van de extra rijksmiddelen voor armoedebestrijding van 110% van de bijstandsnorm kan worden teruggebracht naar 115% nu dat weer mag.

Wij denken ook graag mee na over waar het geld vandaan zou moeten komen. Bij de passantenhaven zien we dat liggeldtarieven voor plezierboten de kosten bij lange na niet dekken en we daar als gemeente dus geld op toe leggen. Aangezien je bij een Zwolse camping gemiddeld 25 euro betaald voor een overnachting lijkt het ons redelijk de tarieven van de passantenhaven daarmee in de pas te brengen waarmee dan de tarieven ook meer kostendekkend worden. Hiervoor hebben we een amendement.

Het ‘laaghangend fruit’ is weg. Nieuwe bezuinigingen zullen ook maatschappelijke organisaties en instituties gaan raken waar we dat eigenlijk liever niet zien. We roepen het college op te bekijken in hoeverre het mogelijk is deze bezuinigingen deels te compenseren door collectief in te kopen, bijvoorbeeld van energie of verzekeringen (zoals we bv al doen met de collectieve vrijwilligersverzekering).

Ik zei het al, de begroting gaat in de eerste plaats over geld, over economische waarde. Maar met de opgave op het sociale domein kan dat niet onze enige focus zijn. Ook sociale en culturele waarden willen wij scherp in beeld houden. In dat licht vragen we aandacht voor veelal vrouwen die in de zorg werken, hun baan dreigen kwijt te raken om vervolgens als vrijwilliger of mantelzorger opnieuw in de zorg terecht te komen. We vragen aandacht voor jongeren die VMBO-entree of niveau 2 niet halen maar toch een plekje op de arbeidsmarkt verdienen. En we vragen aandacht voor mensen – vaak ouderen en mensen die zorg nodig hebben – die in isolement leven. Liefst meedoen maar in ieder geval een venster op de wereld! Toegang tot gemeentelijke informatie moeten we op slimme manieren blijven regelen, ook na afschaffing van de raadswijzer.

Economische en sociale waarden komen heel mooi samen in het thema duurzaamheid, ons laatste thema. Er wordt bezuinigd op groen (BOR) maar daarbij wordt nauwelijks een verbinding gemaakt met duurzaamheid. Het college geeft aan kaders te gaan vragen hiervoor, daar zijn we blij mee. Groen is een onderwerp waarbij op allerlei manieren verbindingen zijn te maken met andere beleidsdoelen. Steeds meer wordt duidelijk hoe belangrijk een hoge kwaliteit van een groene leefomgeving invloed heeft op onder meer de economische vestigingsfactoren, de biodiversiteitswaarde, de recreatiewaarde, gezondheid, bewonersparticipatie, milieu en stedelijk klimaat/temperatuur etc.

Ook het Beter Benutten beschouwen we in het licht van duurzaamheid. Hoe zorg je dat bestaande infrastructuur beter gebruikt wordt ipv nieuwe aan te leggen. Voor onze fractie is de uitgave van 2,4 miljoen wel echt het maximum. In een motie vragen we het college daarom te bekijken of ook projecten in de regio die onze bereikbaarheid verbeteren ingezet kunnen worden als cofinanciering. Dat zou onze eigen bijdrage omlaag kunnen brengen zonder dat het de rijksbijdrage verlaagd of de kwaliteit van het project verminderd.

Ik eindig zoals ik begonnen ben. Toen ik dinsdagavond van mijn werk kwam om mij vervolgens te wijden aan de begrotingsbehandeling werd er gezongen voor mijn deur. Na het uitdelen van mandarijntjes namen onze buurkinderen mijn dochter Bloem mee voor haar eerste st. Maartenfeest. Zo mooi kun je het leven samen maken.