Overtuigd van kwaliteit voorstel AZC

Een half jaar geleden leerde ik Sameer, Hayarpi en hun achtjarige zoontje kennen. Als Syriër en Armeense gevlucht uit Syrië in september 2013, na veertien dagen Schiphol en twee maanden AZC in Schalkhaar kregen zij een verblijfsstatus en een woning in Zwolle. Beiden in het bezit van een goede opleiding spreken ze nu, na twee jaar, goed Nederlands, doen vrijwilligerswerk en zijn op zoek naar betaald werk. Hun zoontje gaat met Nederlandse kinderen naar school en naar de voetbal. En iedere keer dat ik hen spreek, vertellen ze me hoe dankbaar ze zijn. En dan heb ik een knoop in mijn maag. Niet meer dan vanzelfsprekend vind ik het de mensen om mij heen te helpen als ik dat kan. Ontzag heb ik voor de stappen die ze zetten om hun leven weer op te pakken. Ontzag voor de manier waarop zij met de voor hen afschuwlijke en onbeïnvloedbare veranderingen in hun leven omgaan.

Wat een rijkdom dat wij in een land leven waar we mensen in deze omstandigheden kunnen helpen. Wat een rijkdom dat wij zelf wél invloed hebben op veranderingen in onze omgeving. En natuurlijk, ook wij in Nederland, in Europa, hebben geen invloed op alles, dan zouden we voorkomen dat mensen huis en haard moeten verlaten om te ontvluchten aan oorlog. Maar we kunnen wel zorgen voor goede opvang van mensen en daarom zijn wij heel blij met het voorstel van het college om een AZC met 600 opvangplekken te realiseren op de Oosterenk.

Voor de PvdA is het realiseren van opvang een kwestie tussen gevoel en verstand. Ons gevoel zegt dat wij meer dan 600 opvangplekken willen, ons verstand kijkt naar haalbaarheid en realiseerbaarheid. Ons gevoel is onder de indruk van de zorgen van buurtbewoners, ons verstand zegt dat in een beheersplan deze zorgen echt weggenomen moeten worden. Het beheersplan moet zo snel mogelijk gemaakt worden en ook klaar zijn voordat het AZC open gaat.

We hebben gesproken met heel veel mensen, we zijn naar de bijeenkomsten geweest, langs deuren gegaan, we hebben aan keukentafels gezeten, we hebben een ander AZC bezocht, we hebben vluchtelingen gesproken, we hebben er alles aan gedaan om tot een goed overwogen besluit te komen. Wij zijn er echt van overtuigd dat een opvang van deze omvang, met deze invulling en met deze organisatie de beste kwaliteit levert. Voor de vluchtelingen die er worden opgevangen én voor de mensen in de omgeving. Daarmee zeg ik niet dat buurtbewoners niets zullen merken van hun nieuwe tijdelijke buurtbewoners maar wel dat kwaliteit en beheersbaarheid, dus leefbaarheid voor iedereen op deze manier gewaarborgd is. En daarmee wil ik ook de maatregelen die genomen moeten worden om zorgen bij buurtbewoners weg te nemen niet bagetaliseren. We moeten alles op alles zetten om te zorgen dat het veilig blijft en veilig voelt voor iedereen. Praktische maatregelen zoals straatlantaarns op het pad van boerendanserdijk naar Isala kunnen zorgen voor de objectieve kant. Goede begeleiding en dagbesteding van vluchtelingen en direct en goed contact tussen buurtbewoners, COA en wijkagent zijn essentieel voor het vertrouwen.

Om deze reden maar ook om andere redenen vinden we het ontzettend belangrijk dat er een hecht samenspel is tussen gemeente en COA. We moeten de krachten bundelen. Een AZC is bedoeld als tijdelijke opvang, op de 600 opvangplekken kunnen we gelukkig veel meer mensen opvangen dan 600. Mensen die afwachten of ze in Nederland mogen blijven. Een deel van hen zal daarna in een huis in Zwolle gaan wonen, dit jaar naar schatting 330. We zijn heel blij dat de gemeente al heeft ingezet op extra sociale woningbouw en dat ook blijft doen, en ook concreet een aantal locaties op het oog heeft. We zijn benieuwd hoe het daarmee staat?

Vluchtelingen krijgen pas echte inburgerings- en taalles als ze mogen blijven, maar ook daarvóór helpen de lessen van vrijwilligers op het AZC enorm. De Christen Unie heeft al aandacht gevraagd voor ondersteuning van vrijwilligers. Die vrijwilligersnetwerken houden zich ook bezig met dagbesteding, ook voor statushouders geldt dat zinvolle dagbesteding een bijdrage kan leveren aan de integratie en aan het gevoel weer iets op te kunnen bouwen. En ook na het verkrijgen van een verblijfsstatus is psychische hulp vaak nodig, het zou waardevol zijn de expertise van professionals van het COA te delen met onze professionals bijvoorbeeld via het sociale wijkteam. Een andere bundeling van krachten is nodig in de communicatie. Ook na de start van het AZC willen we dat de gemeente er op in zet dat Zwollenaren en vluchtelingen geen vreemden voor elkaar blijven. Een voorbeeld daarvan is het facebookcontact in Nijmegen tussen vluchtelingen en stadsbewoners, maar live contact is misschien nog mooier. En zo zijn er veel meer dwarsverbindingen te maken tussen de inzet van het COA en van onze gemeente en inwoners.

In de bestuursovereenkomst lijken de verantwoordelijkheden van gemeente en COA strikt gescheiden en wij begrijpen dat een heldere afbakening nodig is, maar we pleiten er wel voor dat dit een intensieve, inhoudelijke samenwerking gericht op het versterken van beider verantwoordelijkheden niet in de weg te laten staan. Sterker nog, we dagen het COA, gemeente en Zwollenaren uit maximaal in te zetten op inhoudelijke samenwerking zodat we over 15 jaar met tevredenheid kunnen terug kijken op onze gastvrijheid.