Bijdrage PvdA 26 september:
Komt er vanavond dan een einde aan de jarenlange discussie over Diftar? Oftewel, stapt Zwolle per 1 januari 2023 over op het afvalsysteem waarbij je moet gaan betalen voor het aantal keer dat je een restafvalzak in de ondergrondse container stopt? En stapt Zwolle vanavond af van haar sociale beleid, gebaseerd op solidariteit door minima en eenpersoonshuishoudens net boven het sociaal minimum op extra kosten te jagen?
Als het aan de PvdA ligt is het antwoord op deze vragen nee.
Vooropgesteld, de PvdA is voor 100% hergebruik van grondstoffen, wij zien de noodzaak van een drastische daling van afval en restafval in het bijzonder. (voor interruptie: pellenboer, proef met afvalbakken openbare ruimte, ja/ja-sticker) En als er een eerlijk systeem bestond, dat dit op magische wijze morgen voor elkaar zou kunnen krijgen zouden we dat hier met verve verdedigen. Maar het uitgewerkte systeem waar we vanavond over spreken is wat de PvdA en veel Zwollenaren die we hebben gesproken betreft, niet eerlijk.
Ik kijk als eerste naar mijn collega’s in de raad. Want dit voorstel borduurt verder op een beslissing die de meerderheid van deze raad nam in 2020. Vinden jullie dit nu echt een eerlijke uitwerking van dat plan? Kunnen jullie met dit voorstel in de hand Zwollenaren uitleggen waarom dit een eerlijk en sociaal systeem is? Want ook als ik probeer dit voorstel te bekijken als iemand die voor Diftar zou zijn, dan zou ik dit voorstel terugsturen naar de tekentafel. Ik noem een aantal zaken:
- Minima gaan er op achteruit als ze niet in 1 jaar van 180 naar 100 kilo gaan.
- Eenpersoonshuishoudens kunnen ongeveer 1 keer per maand hun restafval wegbrengen, en 1 keer extra in de zomer en met kerst. Is dat wat we willen?
- Binnenstadsbewoners – over het algemeen klein behuisd – moeten meer betalen per keer dat ze de ondergrondse container gebruiken dan bewoners. Is dat eerlijk?
- Studenten moeten voor elkaars afval betalen. Dat strookt niet met “de vervuiler betaalt”?
- Er komen slechts 20 plekken voor luierinzameling in een stad met 130.000 inwoners, en die luiers belanden dan op de restafvalhoop? Waarom dit nu optuigen, is er echt geen andere optie?
- En dan heeft onze fractie nog grote zorgen om het aantal bijplaatsingen en dumpingen wat we ook zien in onder andere Enschede en Almelo.
Vervolgens kijk ik naar het college. Want ja in het coalitieakkoord staat opgenomen dat afval kostendekkend moet zijn. En dat vinden wij – uiteindelijk – ook. Vandaar dat we vorig jaar met d66 een motie hebben ingediend. Maar is het fair om onze inwoners – weliswaar voor 2023 een eenmalige daling – maar vervolgens een enorme kostensprong te confronteren in 2024? Is het realistisch, is het sociaal om van inwoners te vragen om in 1 jaar tijd van 180 naar 100 kilo te gaan en daarop alle kosten te baseren? En de vraag die ik ook al stelde aan de raad, waarom zou je – helemaal in deze tijden – kiezen voor lastenverhoging – extra stress en zorgen – voor minima en eenpersoonshuishoudens met een laag inkomen? (minima krijgen kwijtschelding tot 14 x mph 42 x, EPH 130% betalen de volle bak en voor iedere afvalzak) Wij pleiten in elk geval voor het schrappen van de prijsprikkel voor minima, voor het weghalen van het kleine onderscheid tussen een- en tweepersoonshuishoudens en voor een grootschalige communicatie-campagne.
Maar, voordat wij een hele rits aan amendementen en moties maken, nogmaals de vraag: is het niet beter, en dan kijk ik naar deze raad, als dit stuk gewoon terug gaat naar de tekentafel? Want het voelt misschien zo dat we op een point of no return zitten, maar dat is volgens mij niet waar. We hebben gelukkig enorm veel moeite gedaan om Zwollenaren te faciliteren met afvalscheiding, dat is pure winst. Ik zou als raad gezamenlijk het college willen vragen om terug te komen met een eerlijk, sociaal en duurzaam afvalplan, waar ook de stad mee uit de voeten kan.
Kijk hier het debat terug: https://channel.royalcast.com/zwolle/#!/gemeentezwolle/20220926_2
Stemverklaring 10-10-2022
Ik neem iets meer tijd dan gebruikelijk om onze stem over het nieuwe voorstel toe te lichten. Een voorstel met gevolgen voor zo ongeveer iedereen in de stad. Onze tegenstem wel te verstaan.
Want tot onze grote spijt maakt de meerderheid in deze Zwolse gemeenteraad opnieuw de keuze voor Diftar, met een minder solidair karakter dan het huidige afvalbeleid. Ons voorstel om de prijsprikkel voor minima te schrappen is helaas ook weggestemd.
Diftar waarbij het te betalen bedrag niet afhangt van het aantal kilo, maar per keer dat je een restafvalzak in de ondergrondse container stopt is niet eerlijk. Diftar in een stad, die steeds compacter wordt is onverstandig. Diftar in een stad waar individuele huishoudens invloed kunnen hebben op slechts een klein gedeelte van de totale kosten is wat ons betreft geen goed plan.
Dat de hoeveelheid afval, restafval in het bijzonder naar beneden moet, daar zijn we helemaal voor. Wij willen een duurzaam, maar eerlijk afvalbeleid. Dit is een koude douche voor de lagere inkomens, voor alleenstaanden die klein behuisd zijn. En dat ook nog in deze al financieel onzekere tijden. Voorzitter, wij stemmen tegen dit voorstel.
