Zwolle weer voor iedereen was onze prachtige verkiezingsslogan. De langere versie is dat wij een ongedeelde, duurzame en groene stad voor ogen hebben, met gelijke kansen en bestaanszekerheid voor iedereen. Waar je je kunt ontwikkelen en mee kan doen, naar vermogen, ongeacht je (sociale) afkomst. Met voldoende betaalbare huizen, zekerheid van goede (mentale) zorg en een steuntje in de rug als je dat nodig hebt. Met een baan waar je aan het eind van de maand ook nog iets aan overhoudt. En waar de overheid de klimaatrekening niet bij de kwetsbare inwoners of bij de volgende generaties neerlegt, maar haar verantwoordelijkheid neemt in de overstap naar schone energie, en daarin iedereen meeneemt, ook al is dat niet altijd even makkelijk.
Ik las – naast het coalitieakkoord – afgelopen weekend zowel het essay van Roxane van Iperen getiteld “Eigen Welzijn Eerst” als het afscheidsessay van Kim Putters van het SCP “De menselijke staat”.
Putters roept (lokale) overheden nadrukkelijk op om bij het ontwikkelen van beleid meer rekening te houden met de verschillen tussen mensen en hoe beleid voor hen uitpakt, kijk naar de coronacrisis en de vaccinatiekloof – waar wij eerder ook aandacht voor hebben gevraagd. Hij waarschuwt dat een te optimistische kijk op zelfredzaamheid bijdraagt aan het verdiepen van de kloof tussen de zelfredzame en kwetsbare mensen.
Van Iperen heeft het over de middenklasse die onder politieke invloed steeds extremere opvattingen krijgt, en door steeds meer onzekerheden in het leven het vooruitgangsgeloof (in gelijke kansen en het belang van publieke voorzieningen) heeft verloren. Hierdoor zet zij haar eigen welzijn voorop en brokkelt de solidariteit af.
Met onze idealen en deze belangrijke boodschappen in ons achterhoofd bekijken en beoordelen wij dit coalitieakkoord van ChristenUnie, GroenLinks, D66 en het CDA.
– Draag je als lokale overheid maximaal bij aan het creëren van voldoende bestaanszekerheid?
– Doen we alles wat we kunnen om gelijke kansen te creëren?
– En hebben we nog wel realistische aannames over wat mensen aankunnen?
We gaan een aantal voor ons belangrijke onderwerpen langs uit het akkoord: een betrouwbare overheid, duurzaamheid & groen, volkshuisvesting, zorg, gelijke kansen en bestaanszekerheid.
Uitgestoken hand naar stad en raad
Terugkijkend op de stugge verhouding oppositie-coalitie van de afgelopen periode en in de wetenschap dat het vertrouwen in overheid en politiek erg laag is, zijn wij zeer blij met de opstelling van de coalitiepartijen als het gaat om hun open houding richting raad en stad. Hun voornemen tot een spiegelmoment, opiniërende nota’s en sowieso dit compacte coalitieakkoord prijzen we. We zien het als een uitgestoken hand en die nemen we graag aan.
Mooie noodzakelijke stappen op duurzaamheid, groen en verkeersveiligheid
We zien op dit vlak goede ontwikkelingen, en een aantal van onze wensen terug:
– Zwolle gaat eindelijk meer windenergie opwekken, dat is hard nodig, windenergie is efficiënt en goedkoper en Zwolle neemt een mooie stap in haar verantwoordelijkheid.
– We zien dat er meer geld uitgetrokken wordt voor duurzame bewonersinitiatieven. Daar zijn wij zijn heel enthousiast over want deze Zwollenaren steken hun nek uit en stoppen vaak veel vrije uren in het duurzamer maken van hun buurt.
– Tot slot de omarming van het Energiearmoedeplan van GL+CU. Daar had onze handtekening ook onder kunnen staan. We hebben wel belangrijke een aanvulling die wij ook in een motie hebben gegoten. De genoemde energiebrigade van vrijwilligers zien wij namelijk graag aangevuld met betaalde energiecoaches vanuit de gemeente om daarmee het bereik te vergroten en dus sneller, meer huizen te isoleren. We kijken uit naar de uitwerking van de aangekondigde Natuur Investerings Agenda. En met het oog verkeersveiligheid hopen wij ook snel de plannen voor de 30km straten te kunnen beoordelen.
Zwolle neemt een mooie stap in haar verantwoordelijkheid.
Helaas geen investering in bredere volkshuisvesting
Ik begin positief: het is goed dat er eindelijk een betere verdeling komt in middencategorie – en voordat ik te technisch word en het over percentages ga hebben: het zal niemand verbazen dat wij op volkshuisvesting meer hadden verwacht van de twee partijen CDA en GroenLinks die in hun verkiezingsprogramma’s inzetten op meer sociale huur. Maar die komt er niet. De coalitie houdt vast aan slechts 20% sociale huur per jaar, in elk geval voor de vastgestelde gebiedsvisies.
De coalitie houdt wederom vast aan slechts 20% sociale huur per jaar
Dan zien we enige ruimte omdat er nog een aantal gebiedsvisies wel moet worden vastgesteld (oa Noorderkwartier en Nieuwe Veemarkt) en we hopen dan ook dat in elk geval het CDA en GL onze motie steunen om voor die nog vast te stellen gebiedsvisies wel te kijken naar een verhoging van het aandeel betaalbare woningen. Zodat naast de lagere ook de (lagere) middeninkomens in betaalbare huurwoningen kunnen wonen, nu de koopmarkt nog steeds oververhit it.
We zien het voornemen van het toevoegen van betaalbare flexwoningen, daar worden wij toch minder enthousiast van. Als er al ergens in de stad plek is voor flexwoningen, waarom kunnen we daar dan niet gewoon permanente woningen bouwen? Dit draagt niet bij aan zekerheid die mensen juist nodig hebben. Die zekerheid willen we ook na 2030 nog kunnen bieden, vandaar dat we samen met de VVD een motie indienen zodat de keuze voor een uitleglocatie eerder kan worden gemaakt.
Investeer juist ook in kansengelijkheid, samen met het onderwijs
Als het gaat over kansengelijkheid, wordt er dan het maximale gedaan? We zien echt mooie plannen, er is zelfs een wethouder Kansengelijkheid en we vinden de extra investering in armoederegelingen een hele goede keuze. Maar we missen hier echt de samenwerking met het onderwijs: dé plek waar alle kinderen in onze stad naartoe gaan. Waar we samen het verschil kunnen maken. Het investeren in een zogenaamde rijke schooldag (een schooldag met bewegen, gezonde voeding, huiswerkbegeleiding, cultuur en sport) een mooie term die ik even van D66 heb geleend, ontbreekt en dat vinden we zonde. Vandaar dat we hier een motie voor indienen.
Geen grote veranderingen in zorg, werk en inkomen
We zien hier geen grote veranderingen, we wachten de plannen af. Maar we lezen wel twee opmerkelijke zinnen waar we graag wat meer duidelijkheid over krijgen:
– Allereerst wordt er vooruitgelopen op een onderzoek –dat zien we juist nooit hier in Zwolle, kijkend naar bijv. de opkoopbescherming daar wachten we nog steeds op omdat er nog allerlei zaken moeten worden onderzocht – maar toch moeten er al wél prestatieafspraken worden gemaakt met onze gemeentelijke afdeling TIEM. Dat vinden we nog al wat en we zijn benieuwd waar dit precies vandaan komt?
– dan over het Sociale Wijkteam: we weten allemaal dat de werkdruk er hoog is, dus het is logisch dat er vanuit dat oogpunt scherp moet worden gekeken wat het SWT wel of niet doet. Maar wat betekent dat precies in de praktijk? Verliezen we dan niet juist mensen uit het oog die wel zorg nodig hebben?
Er zijn altijd mensen die blijvend de steun van de gemeente nodig hebben. Laten we ons daar niet op verkijken.
We vinden het uiteraard goed dat de sociale basis wordt versterkt, of dat er bijvoorbeeld geïnvesteerd wordt in startbanen, maar er zijn altijd mensen die blijvend de steun van de gemeente nodig hebben. Laten we ons daar niet op verkijken. Ook financieel niet. De realistische aannames waar Kim Putters het over heeft: dat gaat ook over het afvalbeleid. Verwacht niet te veel van het Zwols “belonen” of straffen.
Ik zou nog veel meer kwijt willen, sociale voorstellen willen doen, maar gezien de opstelling van deze coalitie en de ruimte die zij zegt te bieden, zijn wij er gerust op dat er nog meer momenten komen, waarop we onze gezamenlijke groene en sociale idealen voor Zwolle kunnen waarmaken.
