PvdA stelt vragen bij werkwijze college rondom energietransitie

25 maart 2021
Ruim negenhonderd Zwolse kantoren die vanaf 2023 allemaal energielabel C of beter moeten hebben. Terwijl er slechts iets meer dan honderd zijn die hier nu aan voldoen. En vervolgens geeft de wethouder aan daar niet op te willen sturen. PvdA-fractielid Mart oude Egbrink is hoogst verbaasd. “Wat doet het college nu wel of niet aan energiebesparing bij bedrijven?” Daarover stelt de PvdA vragen.

Het college van burgemeester en wethouders heeft aangegeven dat ze uiterlijk in 2050 wil dat Zwolle helemaal energieneutraal is en dat alle energie duurzaam wordt opgewekt. Tussentijds doel is om in 2025 een kwart van alle energie duurzaam op te wekken en ook de CO
-uitstoot met eveneens 25 procent te verminderen ten opzichte van 1990. Mart oude Egbrink: “Dat kan alleen als je, naast energie opwekken, je volledig richt op energiebesparing. En precies daar laat het college van burgemeester en wethouders grote stappen liggen.”

“Als bedrijven verleiden om aan energiebesparing te doen niet werkt, wordt het tijd om acties aan te jagen. Dat kan bijvoorbeeld via de energiecontroles van de Omgevingswet, waarvoor de gemeenteraad ook geld heeft vrijgemaakt”, zegt Mart oude Egbrink. “Dat wethouder Monique Schuttenbeld namens het college in De Stentor van 17 maart 2021 aangeeft dat ze de energiebesparing bij bedrijven en instellingen niet meer aanjaagt, is een onbegrijpelijke keuze wat de PvdA betreft. We zetten vol in op energiebesparing bij huishoudens, maar het college weigert dit te doen bij bedrijven terwijl hier 68 procent van de Zwolse energiebesparing vandaan moeten komen.”

Begin februari gaf de wethouder op navraag van de PvdA nog aan dat ze wel degelijk inzet op energiebesparing bij bedrijven. De boodschap van wethouder Schuttenbeld in de Stentor bevreemdt raadslid Mart oude Egbrink dan ook zeer. “Wat doet het college nu wel en wat doet ze niet?” De vragen die de PvdA hierover stelt, moeten binnen enkele weken beantwoord worden.
Hier leest u de vragen: Art 45 vragen energiebesparing bij bedrijven

Dit zijn de vragen inclusief de antwoorden van burgemeester en wethouders:

 1. Kan het college een overzicht geven van welke projecten voor grootschalige energieopwekking in de pijplijn zitten, hoeveel die (ongeveer) moeten opwekken, wanneer ze worden opgeleverd en wat als gevolg hiervan de prognose is voor duurzame energieopwekking in de jaren 2021 tot en met 2030? (per jaar voor zover mogelijk)
De gemeente heeft alleen direct zicht op projecten die bij de gemeente een vergunningsaanvraag hebben ingediend. Dit zijn projecten voor zon op veld/water en de windturbines. Een deel van ons RES-bod (zie tabel) is al gerealiseerd. Dit wordt opgewekt door de zonneparken Bomhofsplas, Sekdoornplas, Hessenpoort, Herfte en de Weekhorst. Daarnaast lopen er diverse initiatieven waarvan veruit de grootste op Tolhuislanden. Kleinschalige initiatieven lopen bijvoorbeeld bij Scholtensteeg en Westenholte. Bij de realisatie ervan zijn we sterk afhankelijk van de mogelijkheden om op het energienetwerk te kunnen aansluiten. Voor de realisatie van zon op dak hoeft geen aparte vergunning afgegeven te worden en deze zijn dus formeel ook niet bekend bij de gemeente. Daarom kunnen we ook geen overzicht per project geven maar wel een totaaloverzicht van de bekende initiatieven (zie tabel). Door intensivering van de gesprekken van de gemeente Zwolle en Enexis blijkt dat er veel meer beweging bij bedrijven is voor zon op dak initiatieven. Op basis daarvan is met instemming van uw Raad onze Zwolse inbreng verhoogd in de RES West Overijssel. Een overzicht van de opwek tot nu toe en de nieuwe projecten tot 2030 is weergegeven in de onderstaande tabel. Dit is onderbouwd op basis van reeds gerealiseerde projecten, concrete plannen en verwachte ontwikkelingen in de periode tot 2030.

Met betrekking tot de energiebesparing bij bedrijven zijn meerdere vragen gesteld. Aangezien er samenhang is tussen de vragen en antwoorden heeft burgemeester en wethouders ervoor gekozen om de vragen te beantwoorden met 1 samenhangend antwoord.

Vragen van de PvdA:
2. Kan het college het toegezegde overzicht op zo kort mogelijke termijn naar de raad sturen?
3. Op 17 maart 2021 verscheen een artikel met wethouder Schuttenbeld in de Stentor. Daarin gaf de wethouder aan dat nu niet direct wordt ingezet op de energiebesparing bij de ruim 900 kantoren in Zwolle. Klopt het dat de wethouder deze uitspraak heeft gedaan?
4. Hoe verhoudt deze uitspraak zich tot de toezegging van 8 februari 2021 waarin het college aangeeft wel zeker aan de slag te zijn met energiebesparing bij bedrijven, zowel zelf als via andere niveaus (provincie, rijk)?
5. Een van de manieren om meer energiebesparing bij bedrijven aan te jagen is via de energiecontroles van de omgevingswet. In het interview met de Stentor geeft wethouder Schuttenbeld aan er bij de Omgevingsdienst op gehamerd te hebben meer controles uit te voeren. In de begroting voor 2020 en 2021 is hier €70.000 respectievelijk €85.000 voor vrijgemaakt zodat de Omgevingsdienst deze controles kan uitvoeren. Klopt het dat de wethouder er bij de Omgevingsdienst inderdaad op gehamerd heeft meer controles uit te voeren?
6. Zo ja, a. Hoeveel energiecontroles heeft de Omgevingsdienst in 2019 en 2020 uitgevoerd? Zijn dit er te weinig volgens het college?
b. Wat waren de uitkomsten van deze controles?
c. Hoe zorgt het college er voor dat bedrijven die niet goed uit de energiecontrole komen alsnog de energiemaatregelen nemen die zij binnen 5 jaar terugverdienen?
d. Hoeveel controles wil het college dat de Omgevingsdienst in 2021 en daarna uitvoert?
e. Past dit binnen de begrote bedragen of vraagt het bij de Omgevingsdienst hameren op meer controles ook om meer budget?

Samenhangend antwoord vragen 2 t/m 6 van burgemeester en wethouders:
In het interview met de Stentor is aangegeven dat we met name inzetten op energiebesparing in de prioritaire wijken Berkum, Holtenbroek en Aalanden. We zien tevens een toenemende bereidheid bij bedrijven om te investeren in energie besparen en duurzaam energie opwekken, gemotiveerd vanuit maatschappelijk verantwoord ondernemen en het feit dat het uiteindelijk geld oplevert. Dit zien we onder andere terug in het toenemend aantal initiatieven zon-op-dak en bijvoorbeeld het duurzaamheidbeleid en de projecten van de ondernemers op Hessenpoort. Een samenvattend overzicht van de zon-op-dak initiatieven bij bedrijven is weergegeven in het antwoord op vraag 1. We ondersteunen bedrijven door in te zetten op het uitbreiden van de diensten van het energieloket naar bedrijven. Daarnaast zijn we in gesprek met provincie en ondernemersverenigingen om de energiebesparing en zon op dak bij bedrijven aanvullend te stimuleren. En we werken samen met programma Nieuwe Energie Overijssel aan diverse projecten op gebied van energie op bedrijventerrein Hessenpoort. Overigens verwachten we dat bedrijven ook steeds meer aandacht hebben voor de andere KEC-thema’s, dus naast energie ook voor klimaatadaptatie en circulaire economie. In het kader van toekomstbestendige bedrijventerreinen komen we met een verdere uitwerking hiervan. Over de inzet van de Omgevingsdienst is in het interview aangegeven dat er is sprake van een opdrachtverstrekking aan de Omgevingsdienst, waarin prestatieafspraken zijn vastgelegd. In 2019 zijn 137 controles uitgevoerd en in 2020 90 controles, plus 45 themacontroles vanuit de VUE regeling van de Rijksoverheid. Verder zijn in het kader van administratief toezicht 250 bedrijven aangeschreven. Dit vindt het college voldoende. De uitkomsten van 2019 zijn weergegeven in de monitor energietransitie die recent naar u is verzonden. Uit de gegevens tot nu toe blijkt dat de meeste overtredingen plaatsvinden op ruimte- en buitenverlichting, verwarming van de ruimte en ventilatie. De Omgevingsdienst voert een handhavingstraject uit, waarbij bedrijven die niet voldoen uiteindelijk middels een dwangsom worden gedwongen de maatregelen uit te voeren. In 2022 en 2023 is het aantal controles afhankelijk van het door de raad beschikbaar gestelde budget en bijdragen vanuit de provincie Overijssel en het Rijk. Deze bijdragen zijn nog niet bekend. Het is de bedoeling dat in 2023 minimaal 50% van alle bedrijven zijn bezocht.