Laat Zwols verhaal geen Deventer verhaal worden

21 november 2017

In februari namen we een besluit over de toekomst van de geschiedenis van Zwolle. Lees hier waarom en onder welke voorwaarden wij toen hebben ingestemd met het collegevoorstel om te kiezen voor een krachtige instelling die de geschiedenis van Zwolle in de stad kan presenteren. In het kort waren dit onze voorwaarden:

  1. Het SMZ dient onverkort in te stemmen met dit model en werkt loyaal en constructief mee aan de uitvoering. Mocht dit onverhoopt niet het geval zijn, dan legt de gemeente deze keuze op onder gebruikmaking van het subsidie-instrument.

  2. De nieuwbouw van het SMZ kan ook in de toekomst mede gebruikt worden voor de presentatie van de cultuurhistorie.

  3. De gemeente werkt mee aan bemiddeling van SMZ-medewerkers die niet mee kunnen naar de nieuwe situatie en neemt zo nodig de frictiekosten voor haar rekening.

  4. De eigenaarslasten van de SMZ-panden die overgaan naar een nieuwe eigenaar, gaan niet drukken op het budget van de nieuwe museale organisatie, maar komen voor rekening van de gemeente. Daartoe wordt de taakstellende bezuiniging van € 300.000 voor zover nodig heroverwogen.

Inmiddels ligt er een beslisnota “Advies Museale Samenwerking Zwolle”. Daarover heb ik vandaag gedebatteerd in de gemeenteraad. Lees hieronder mijn (aangepaste) bijdrage.

Personeel
In februari hebben we al aangegeven dat we vinden dat er een goed sociaal plan moet liggen en dat de gemeente een rol heeft in de tegemoetkoming in de kosten maar ook een rol in de bemiddeling. Er wordt nu 1,2 miljoen uitgetrokken en hoewel wij geen inzicht hebben in de arbeidscontracten, arbeidsduur etc. lijkt ons dit bedrag fair. Toch zijn er nog geen vaststellingsovereenkomsten getekend, oftewel een groot deel van het personeel heeft nog geen zekerheid over de toekomst. Wiens schuld dit ook moge zijn: wat ons betreft is deze onwenselijke situatie snel afgelopen. Want niet alleen zaten de medewerkers lang in onzekerheid over of ze wel of niet mee mochten naar de nieuwe organisatie, ook hebben zij het gevoel dat ze niet serieus worden betrokken bij dit proces van overdracht van de collectie. Het zijn professionals, die hart hebben voor hun museum en naar eigen zeggen ook met energie hadden willen werken aan een nieuwe organisatie. Het was onvermijdelijk is dat er medewerkers zou worden ontslagen, maar dat er op deze manier met ze is omgegaan, is niet oke. Ik wil de wethouder vragen hoe hij zijn rol hierin ziet. Want waar was hij de afgelopen maanden als het gaat om die bemiddeling? Waarom lijkt het alsof er geen regie was? En als die regie er inderdaad niet was – dat beeld doemt toch op – dan roepen wij de wethouder nu toch op om die nemen. Zorg ervoor dat links of rechtsom de medewerkers de ontslagregeling krijgen waar ze recht op hebben, begeleid ze naar nieuw werk en zorg dat ze hun kennis en kunde kwijt kunnen bij de nieuwe organisatie, bijvoorbeeld mbt cultuureducatie en het bereiken van scholieren.

Het Proces
Ik denk dat niemand van te voren heeft gedacht dat het makkelijk zou worden om een bestaande culturele organisatie te ontmantelen, over te dragen aan een organisatie die als hoofdtaak archiveren heeft, en dan in een nieuwe stichting weer tot leven te blazen.
Aan de andere kant hadden wij ook niet verwacht nu 2,5 maand voor de beëindiging van de subsidierelatie nog in een situatie te verkeren waarin er nog een beroepsprocedure loopt tegen het besluit van de gemeente om die subsidierelatie per 1 januari stop te zetten. Een situatie waar veel medewerkers nog steeds niet weten waar ze aan toe zijn en waar er nog veel vragen zijn over hoe en of de collectie gewaarborgd kan blijven. Hoe heeft dit nou zo uit de hand kunnen lopen? En welke mogelijkheden zijn er nu nog om wel die eindstreep te halen zonder verdere escalatie?

Gebouwen
Aan onze wens om het nieuwbouwdeel van het SMZ te behouden voor kunst en cultuur is tegemoet gekomen: de gemeente koopt de gebouwen en de begane grond van het nieuwbouwdeel kan worden gebruikt voor wisseltentoonstellingen. De afdeling archeologie en monumenten komt er misschien in. Prachtig idee.

Nieuwe organisatie
We weten dat de nieuwe organisatie slechts 3,3 FTE van het SZM over gaat nemen. Hoe het precieze formatieplan eruit ziet is een beetje onduidelijk, wel weten we dat er gewerkt zal worden met freelancers. Wij snappen dat dit noodzakelijk is gezien de aard van de organisatie en de wisselende benodigde expertise, maar we willen er wel op toezien, dat als er mensen worden ingehuurd via payrollconstructie, ze wel dezelfde arbeidsrechten krijgen als de medewerkers die in vaste dienst zijn (hier komt nog een voorstel van ons en GL en SP naar de raad). Als blijkt dat er wel ruimte is om iemand vast in dienst te nemen, dan willen wij ook dat dit gebeurt.

Collectie
De collectie bestaat uit ruim 13.000 voorwerpen. De collectiescan door Erfgoed Nederland laat zien dat er nog veel te wensen overlaat als het gaat om onderhoud en beheer. Dit onderhoud en beheer komt in handen van het HCO. De presentatie ervan komt voor de rekening van Stichting Allemaal Zwolle

Ik heb mijn bijdrage beëindigd met vier dringende oproepen:

1. Wethouder: gebruik alle invloed je hebt om het SMZ bestuur te bewegen om het huidige aanbod voor de sociale regelingen te accepteren.

2. SMZ: stop de procedure, maak dit onvermijdelijke proces niet onnodig langer ten koste van je medewerkers. Denk aan je personeel, ga in gesprek met de gemeente.

3. HCO: Maak gebruik van de kennis en kunde van de SMZ-medewerkers bij de opbouw van de nieuwe organisatie. Met betrekking tot de collectie en bijvoorbeeld met betrekking tot de cultuureducatie.

4. Mijn laatste oproep is aan: Stichting Allemaal Zwolle: zorg voor fatsoenlijke beloning van zzp’ers en mijn laatste advies aan u allen: laat het Zwolse Verhaal niet het Deventer Verhaal worden.